Konuya girmeden önce Amblem yada Logo nedir? Önce ona bakalım; Büyük Larousse’de Amblem şöyle tarif ediliyor: “Bir yetkiyi, bir topluluğu temsil etmeye yarıyan işaret, simgesel değer taşıyan şekil.” Erzincan’ın bir amblemi olması ihtiyacı gündeme geldiğinde; bir çalışma başlatılmış ve sonuçta günümüzde de çeşitli vesilelerde kullanılan, Erzincan’la ilgili yayınlarda yer alan çift başlı kartal ortaya çıkmıştır.
Bu konudaki bilgiler tarihçi hemşehrimiz Doç. Dr. Tahir Erdoğan Şahin’in, Erzincan Amblemiyle ilgili yazılarında vardır. Ve şöyle denilmektedir; 1986 yılıda dönemin vali yardımcısı başkanlığında akademisyenler, gazeteciler ve yazarlardan oluşan bir komisyon, çift başlı kartal ve koç başları ile diğer bazı figürlerden oluşan bir amblemi ERZİNCAN AMBLEMİ olarak kabul etmiştir. Daha sonra 1989 yılında belediye ERZİNCAN AMBLEMİNİ, BELEDİYE LOGOSU olarak kullanmaya başlamıştır.
Erzincan Ambleminde yer alan çift başlı kartal motifi, Anadolu Selçukluları dönemine ait sanat eserlerinde görülen çift başlı kartaldan esinlenilerek çizilmiştir. Amblemdeki koç başları, Doğu Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması hareketini noktalayan Akkoyunluların kullandığı bir olgudur. Akkoyunlu Devleti’nde Erzincan, önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Amblemde yer alan bakır, kandil, kubbe, kılıç ve minare motifleri kentin tarihini ve kültürünü sembolize eden motiflerdir. Kartal’ın kuyruk kısmındaki üzüm ise cimin üzümünü sembolize etmekte olup, üzümlü ilçemizi kapsayan bir değer olarak Amblemde yerini almıştır. Amblem Erzincan ilini tam manası ile kucaklayan, bir uçtan diğer uca tüm kenti ve kentin değerlerini içerisinde barındıran bir nitelikte tasarlanmış ve ilimizi temsil etme yeteneği kazandırılmıştır.
Sözü edilen Amblem geçtiğimiz yıla kadar Erzincan Belediyesinin tüm yayınlarında kullanılmıştır. Geçen belediye başkanı döneminde ayrıca Erzincan logo’sunu tanıtan bir kitap yayınlanmıştır. O kitapta daha önce kullanılan çift başlı kartal logosunun anlamı, kaynakları ve oluşumu ifade edilmiştir.
Geçtiğimiz yıl Erzincan Belediyesi, kendisine yeni bir Amblem seçti. Ve ordu caddesindeki parkta ayırdığı bir bölüme kurdurduğu “Saat Kulesi’nin” resmini; çeşitli vesilelerle, altında “Erzincan Belediyesi” yazılarak kullanılmaya başlandı. Vali Yazıcıoğlu caddesindeki aydınlatma direklerinde sözünü ettiğimiz belediye Amblemi sıkça var. Hemşehrilerimiz çok soruyor. Saat kulesi Ambleminin Erzincan ile ilgisi ne?.
Amblemin anlamını yazımızın başında ifade ettik. Olaya o açıdan bakınca Saat Kulesinin Erzincan’ın simgesi yapılması ne ölçüde isabetli olmuştur?. Araştırdığımız kadarı ile Erzincan şehrinde ne Osmanlı döneminde nede sonradan, bazı illerde örneği olan, şehrin her yönünden görülebilen meydanlığın ortasına dikilmiş Saat Kulesi yoktur. Sadece Osmanlı döneminde Erzincan Askeri lisesinin nizamiyesinde Saat Kulesi ve yine Askeri Ortaokul binasının üzerinde ve 4. Ordu Evrak mahseni üzerinde saat kulesi vardı. Ve ahşaptı Askeri okulların komutanlık binasındaki saat kulesinin Cumhuriyetin 10. Yıl töreni dolayısı ile süslenmiş resmi, kaynak kitaplarda var. Anlaşılan hemşehrimiz Emekli Orgeneral İsmail Hakkı Akansel’in eski Erzincan’daki yapılarla ilgili iki eserinden ”Eski Erzincan’da tarihi kışla ve askeri yapılar” adlı olanında yer alan, askeri ortaokul ve okulun saat kulesini gösteren resim, dikilen saat kulesine kaynak olmuş. Ama bu kulenin Erzincan’ın simgesi yada Amblemi olacak bir özelliği varmıdır? diye düşünmekten kendimizi alamıyoruz.
Şunu da anlamakta güçlük çekiyoruz; Erzincan şehrinin ayrı belediyenin ayrı Amblemi olması gerekli mi?. Belediye Erzincan şehrinin belediyesi değil mi?. Zaman sonra belediye yönetimi değişirde, yeni gelen yönetim bir başka şekli Amblem olarak kabul ederse ne olacak?. Bu tür simgelerin devamlı olması, zihinlerde yer etmesi gerekmez mi?. Yüz yıllar önce saat kuleleri, sadece bir aksesuar yada sanat eseri değildi. İnsanlara zamanı – saati gösteren bir fonksiyonu vardı. O nedenledir ki şehirlerin merkezindeki bir alanın ortasına dikilirdi. Zira o tarihlerde bu gün olduğu gibi, her insanın kolunda, evinde, işyerinde saat yoktu; İnsanlar vakit saatlerini saat kulesine bakarak öğrenirlerdi. Oysa günümüzde saat kulesinin böyle bir fonksiyonu kalmamıştır.
Bir de şu var; dikilen saat kulesi her yerde, her vesileyle kullanılacaksa, yıllar önce belirlenen ve başı da, gövdesi de, kanatları da Erzincan’ın özelliklerini taşıyan Selçuklu kartalı Amblemi nerede, nasıl, kimler tarafından kullanılacak?.
