Türkiye’nin de içinde bulunan 144 ülke tarafından kabul edilip imzalanan bildirgenin amacı: Dünyada; adaletin, barışın, insan haklarına ve temel özgürlüklere gerçekten saygı gösterilmesini sağlayan bir düzenin kurulmasıydı.
30 maddeden oluşan bildirgenin ilk 10 maddesi şöyledir:
Madde 1. Tüm insanlar özgür, onur ve hakları bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdan sahibidirler ve birbirlerine karşı kardeşlik duygusuyla hareket etmelidirler.
Madde 2. Herkes ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal yada başka herhangi bir görüş, ulusal yada toplumsal köken, zenginlik, doğum yada başka herhangi bir ayrım gözetilmeksizin bu bildirgede, ilan edilen tüm haklardan ve özgürlüklerden yararlanabilir.
Madde 3. Herkesin yaşama, özgürlük ve kişisel güvenlik hakkı vardır.
Madde 4. Hiç kimse köle yada tutsak edilemez. Kölelik ve köle ticareti her biçimiyle yasaktır.
Madde 5. Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı, aşağılayıcı ceza yada işlem uygulanamaz.
Madde 6. Herkes bulunduğu her yerde hukuksal kişiliğinin tanınması hakkına sahiptir.
Madde 7. Yasa önünde herkes eşittir ve ayrım gözetilmeden yasanın korumasından herkesin eşitçe yararlanma hakkı vardır. Herkesin bu bildirgeye aykırı her türlü ayrımcı işleme ve bu tür ayrımcılık için yapılacak her türlü kışkırtmaya karşı eşit bir korunma hakkı vardır.
Madde 8. Herkesin Anayasa yada yasanın kendisine tanıdığı temel haklara aykırı işlemlere karşı doğrudan doğruya yetkili ulusal yargı organlarına başvurma hakkı vardır.
Madde 9. Hiç kimse keyfi olarak tutuklanamaz, alıkonamaz yada sürgün edilemez.
Madde 10. Herkes hakları, hükümlülükleri yada cezai nitelikteki her türlü suçlamalar konusunda davasını tam bir eşitlikle bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından hakkaniyetle ve açık olarak görülmesi hakkına sahiptir.
Evrensel bildirgenin, diğer maddelerinin hepside insan hakları ile ilgilidir. İnsanların biri birlerinin hakkına, hukukuna saygı göstermesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Dikkat edilirse, bildirgede belirtilen tüm kurallar, genel anlamda “Kul Hakkı” ile ilgilidir. Kul hakkına saygılı olunması istenmektedir.
Demek oluyor ki; Mukaddes kitabımızda üzerinde önemle durulan “Kul Hakkı”’na tam olarak uyulması halinde insanlık, bildirgede hedeflenen barışa, huzura, güvene kavuşmuş olacaktır.
Ayrıca, Peygamberimiz Hz. Muhammet (SAV) veda hutbesinde insan haklarına ilişkin ifadeler vardır.
Örneğin; “ashabın kimin yanında bir emanet varsa onu hemen sahibine versin.” “Ne zulmediniz, nede zulme uğrayınız.”
“Arap’ın Arap olmayana, Arap olmayanında Arap üzerine, üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızı tenlilerin, siyah üzerine, siyahında kırmızı tenli üzerinde bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvada, Allah’tan korkmaktadır.”
“Müslümanlar kardeştirler, bir müslümana kardeşinin kanıda, malıda helal olmaz.”
