Erzincan İl Millli Eğitim Müdürlüğü’nden konu ile ilgili yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi; “Bilindiği üzere geçtiğimiz günlerde Milli Eğitim Bakanlığı’mızca ilki 2 Haziran 2018 tarihinde gerçekleştirilen Liselere Giriş Sınavı’na (LGS) ilişkin sayısal verilerin yer aldığı analiz raporu
http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/17094056_2018_lgs_rapor.pdf
adresinde yayımlanmış ve kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
İlgili raporun 39. ve 40. Sayfalarında ise EK 1. İllere Göre Merkezi Olarak Yerleşen Öğrenci Sayısı, Alt Test Ham Puan Ortalamaları ve Merkezi Sınav Puanı Ortalamaları tablosuna yer verilmiştir.
Analiz raporunun yayınlanmasının ardından gerek yazılı ve görsel medya aracılığı ile ve gerekse de sosyal medya hesapları aracılığı ile EK 1. Tablosunda yer alan Merkezi Sınav Puan Ortalamaları sayısal verileri kaynak gösterilerek il sıralamaları oluşturulup, bu sıralamaların sanki illerin başarı sıralamaları imiş gibi anlaşılmaz bir tavırla lanse edildiğine rastlanmaktadır. Gerçekleştirilen bu yayınlar “Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme” sistematiği açısından ele alındığında bir ilin kitlesel olarak mevcut akademik durumunu yansıtmadığı gibi pedagojik açıdan da son derece vahim ve yanlış bir algının oluşmasına sebebiyet vermektedir.
Raporda yer alan EK 1. Tablosu isminden de anlaşılacağı üzere her ilde yalnızca Sınavla Öğrenci Alan Liseler’e yerleşen öğrencilere ait istatistiği göstermektedir. Daha somut bir dille ifade etmek gerekirse; tabloda Erzincan ili için sınav puanı ortalaması 335,89 olarak hesaplanmıştır. Hesaplanan bu değer 2018 LGS’ye ilimizden katılan 2362 öğrenciye ait ortalama puan olmayıp, sadece sınavla öğrenci alan liselere yerleşen 510 öğrencimizin puan ortalamasını göstermektedir. Dolayısı ile EK 1. Tablosu kullanılarak oluşturulacak bir sıralama illerin eğitimdeki başarı sıralamasına dair bir istatistik sunmayacağından bu yolla yapılacak değerlendirmeler son derece ciddi maddi hatalar içerecektir.
Sınava giren öğrencilerimizin önemli bir kısmı il merkezimizde genel lise eğitimi veren ve sınavla öğrenci kabul eden tek okul olan İMKB Nevzat Ayaz Fen Lisesi’ni hedefleyerek sınava girmektedir. Bu öğrencilerden İMKB Nevzat Ayaz Fen Lisesi’ne yerleşmek için istedikleri puanı alamayanların önemli bir bölümünün il merkezinde sınavsız olarak öğrenci alan ve geçtiğimiz yıllardaki akademik başarısının yüksekliği ile bilinen Anadolu Liselerini tercih ettikleri izlenmektedir. Bu durumun bir yansıması olarak 300 ve üzeri puan almasına karşın en az 51 öğrenci Ertuğrulgazi Anadolu Lisesi’ne, 61 öğrenci Erzincan Anadolu Lisesi’ne, 25 öğrenci Mustafa Doğan Anadolu Lisesi’ne yerleştiği saptanmıştır. İlimizde örnek olarak ele aldığımız bu üç okul ile paralel olarak il merkezimizde faaliyet gösteren diğer Anadolu liselerindeki öğrenciler de dikkate alındığında yüksek puan almasına karşın sınavla öğrenci alan okulları tercih etmeyen öğrencilerimizin sayısının bir hayli fazla olduğunu ifade edebiliriz. Dolayısı ile EK 1. İle yapılan bir sıralama illerde sınavla öğrenci alan okul ve kontenjan dağılımları eşit olmayacağı için anlamsızdır. Aşağıda EK 1. İle oluşturularak yayımlanan hatalı sıralamada üst kısımda sıralarda yer alan illere ait okul ve kontenjan dağılımları okul türlerine ait taban puanlar ile gösterilmiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere hesaplanan ortalama puanların oluşumlarında sınavla öğrenci alan okulların türlerinin illerdeki dağılımı son derece önem arz etmektedir. Yani bir başka deyişle ildeki en yüksek puanla öğrenci alan Fen Liseleri ile en düşük puanla öğrenci alan Meslek Liseleri birlikte hesaplanmaktadır. Bu durumun da doğal bir sonucu olarak Mesleki Teknik ve İmam Hatip türündeki kontenjan sayıları yüksek olan iller yapılacak sıralamalarda alt sıralarda yer alacaktır.
Tablolardan da anlaşılacağı üzere ilimizde Mesleki ve Teknik eğitim için ayrılan kontenjan tüm kontenjanın %18’i iken üst sıralarda yer alan A ilinde bu oran sadece %6 dır. Benzer şekilde Fen Liseleri için ilimizde ayrılan kontenjan tüm kontenjanın %35’ini oluşturmakta iken üst sıralarda yer alan A ilinde bu oran %58’dir. Bu ve buna benzer örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Ayrıca yapılan sıralamanın yanlışlığının somut bir göstergesi olarak şunu ifade edebiliriz. Erzincan ilindeki öğrencilerimizin neredeyse tamamının sınavdan aldıkları puanları ile hesaplanan Türkiye yüzdelik dilimi değerlerinin il yüzdelik dilimi değerinden yüksek olduğu bilinmektedir. Bu da öğrencilerimizin büyük bir kısmının Türkiye ortalamasının üstünde olduğunu göstermektedir. Bu bilgiye karşılık EK 1 tablosu ile oluşturulan tabloda Erzincan’ın 62. Sırada yer alması yapılan sıralamanın anlamsızlığını ispatlamaktadır.
Sonuç olarak
Neresinden bakılırsa bakılsın hiçbir şekilde EK 1. Tablosu üzerinden yapılacak bir sıralamanın gerçeği yansıtmayacağı aşikardır. EK.1 Tablosu sadece başlığından da anlaşılacağı üzere sınavla öğrenci alan okullara ait oluşan istatistikleri ifade etmektedir. Bakanlığımızın yayımladığı bu rapordan bazı illerimizin kamuoyunda yansıttığı gibi farklı sonuçlar çıkarılmaya çalışılması raporun ne ifade ettiğini anlayamayan kişilerin etik olmayan bir çabasından ibarettir.
