Sulama suyu ücretlerine tepki

Erzincan Ziraat Odası Başkanlığı ve Erzincan Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanlığı tarafından organize edilen ve katılım sağlanan toplantı Müftülük toplantı salonunda yapıldı. Toplantıya Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi, Köy Muhtarları ve çiftçiler katıldı.

Toplantı Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşının okunması ile başladı.

Toplantıda ilk olarak söz alan Erzincan Ziraat Odası Başkanı Tamer Geyik toplantının amacı hakkında bilgile verdi. Tamer Geyik açıklamasında şunları söyledi; “İlimizde 2020 yılında uygulanması planlanan sulama suyu ücretlerine ilişkin değerlendirmelerde ve bu konularda karşılıklı olarak görüş alışverişinde bulunmak ve neticede ortaya çıkan fikirler doğrultusunda çözüm önerileri içeren bir raporun hazırlanarak ilgili kurumlara sunmak maksadı ile Ziraat Odası Başkanlığımız ve Erzincan Pancar Ekicileri Kooperatifi olarak ortaklaşa düzenlemiş olduğumuz bu toplantıya teşriflerinizden dolayı şahsım ve sivil toplum kuruluşu adına hepinizi saygı ve sevgi ile selamlıyorum. Yapacağımız bu toplantının şehrimize ve tüm üreticilerimize hayırlı olmasını Cenabı Haktan niyaz ediyor hepinize katılımınızdan dolayı teşekkür ediyorum” dedi.

Düzenlenen toplantıda daha sonra Sulama Suyu probleminin çözümüne yönelik Erzincan Ziraat Odası Başkanlığı ve Erzincan Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanlığı tarafından hazırlanan ortak görüş ve çözüm önerileri Ziraat Odası Tarımsal Yayın Danışmanı, Ziraat Mühendisi Durbaba Budak tarafından okundu.

“ Bugün burada, 2020 yılı üretim sezonunda ilimiz merkez ilçede tarımsal sulamada kullanılacak olan sulama suyu ücretlerini görüşmek ve bu konuda karşılıklı fikir alışverişinde bulunmak maksadıyla toplanmış bulunuyoruz.

İlimizin yüzölçümü 1.190.000 hektar olup, bunun 202.704 hektarını tarım arazileri oluşturmaktadır. İlimizin en önemli ürünleri arasında yer alan Şekerpancarı ve Fasulye bitkileri,  bitkisel üretim deseninde  ilk sırayı almaktadır. Daha sonra sırasıyla Hububat, Yem Bitkileri, Sebze - Meyve üretimi gelmektedir. Hayvancılık Sektörüde ilimiz ekonomisinin bel kemiğini oluşturmaktadır. Tarımsal üretimin il ekonomisine sağladığı katkıyı ürün bazında örnekler vererek açıklamak istiyoruz : Şekerpancarı üretiminden 60 trilyon, Süt üretiminden 30 trilyon, Et üretiminden  yaklaşık 42 trilyon, Buğday ve Arpa üretiminden ise  yaklaşık 50 trilyon  bir katma değer söz konusudur. Diğer ürünlerdende, ilimiz ekonomisine aynı ölçekte katma değer sözkonusudur. İlimiz ekonomisi göz önüne alındığında, tarımsal üretimden elde edilen gelir EKONOMİNİN BEL KEMİĞİNİ oluşturmaktadır.Bu sebeple, ilimiz tarımı her açıdan desteklenmeli ve üretimin sürdürülebilirliği açısından gerekli tedbirler mutlak surette alınmalıdır.

Tarımsal üretimde üreticimizi zora sokan hususların başında MALİYETLER gelmektedir. Bu maliyetlerin en önemlilerinden biriside SULAMA MALİYETİDİR. Bitkisel Üretimde Sulama, en önemli unsuru teşkil eder. Bitkiler, toprak içerindeki besin elementlerini SU marifetiyle alarak büyüme ve gelişmelerini sürdürürler. Büyüme sezonunda ve hassas dönemde yeterli suyu alamayan bitkiler istenilen düzeyde gelişemezler ve yeterli düzeyde ürün veremezler. Bunun doğal sonucu olarakta, üreticimiz yeterli mahsulü alamaz ve çoğunluklada gelir itibarıylada zarar eder. Bu zarar aynı zamanda, ülkemiz ekonomisinede olumsuz olarak yansır.

Ülkemiz genelinde olduğu gibi, ilmizdede en yaygı sulama metodu SALMA SULAMA dır. Salma Sulama, diğer sulama metodlarına göre  masraflı bir sulama sistemidir. Ayrıca, bu sulama sisteminde su kayıplarının yanı sıra, su erozyonu yoluylada toprak kayıplarıda sözkonusudur. İlimizde Pompaj Usulüne dayalı Sulama Sistemi, beraberinde enerji maliyetlerinide yükseltmektedir. Uzun zamandır gündemde olmasına rağmen, ilimizde CAZİBELİ ESASA DAYANAN SULAMA SİSTEMİ muhalesef hayata geçirilememiştir. İlimizde, Sulama ve sulama suyu maliyetleri ilgili sorunların  altında yatan en önemli nedende budur.

2020 YILI İÇİN PLANLANAN SULAMA SUYU FİYATLARI

2019 yılında ürün bazında uygulanan sulama suyu ücretleri ile, 2020 yılında uygulanması planlanan sulama suyu ücretlerini mukayese etmek istiyorum :2019 yılında örneğin; HUBUBAT VE FİĞ’DE, Cazibe Sahasında uygulanan ücret 20 TL. iken, 2020 yılında uygulanması düşünülen ücret 35 Tl., MOLLAKÖY POMPADA 31 TL. iken 2020 de 35 TL.ye, P1 ve P2 Pompa Sahasında 42 TL.den 70 TL.ye, Fasulyede MOL.POMPA sahasında 35 TL.den 100 TL.ye, P1- P2 Pompa sahasında 150Tl.den 285TL.ye, Şekerpancarında  Mollaköy Pompası sahasında 65 tl.den 100 TL.ye, P1-P2 POMPA SAHASINDA 150 TL.den, 285 TL.ye; MISIR BİTKİSİNDE P1-P2 Sahasında uygulanan sulama ücretinin 144 Tl.den 265 TL.ye çıkarılması planlanmaktadır.Bu artış oranları, aynı şekilde diğer ürünler içinde  söz konusudur.

Şunu açıkça belirtmek gerekirki, elektirik fiyatlarında meydana gelen artışlar %70’leri bulur iken, muhalesef üreticilerimizin ürettiği ürünlerdeki fiyat artışları aynı oranda olmamıştır. Dolayısıyla üreticilerimiz, artan maliyet unsurları karşısında çaresiz kalarak perişan olmuşlardır. Bunun olumsuz sonuçlarıda ne yazıkki, ÜRETİME yansımaktadır. Üreticilerimiz ,ekim alanlarını azaltmakta ve bu suretlede artan maliyetlerin etkisini aza indirmeyi amaçlamaktadırlar. Nitekim, 2019 yılı üretim sezonunda ilimiz merkez ilçede üreticilerimizin yaşadıkları sıkıntılara herkes şahittir. Belirttiğimiz bu sorunların asgari seviyeye indirilmesi için, ilgili kurum ve kuruluşlar çözüme yönelik ivedi tedbirleri almak durumundadırlar. Akbulut Sulama Pompaj Sisteminin, CAZİBE BÖLGESİNDEN mutlaka ayrılması gerekmektedir. P1 ve P2 Pompaj Sisteminin İl Öze İdaresi bünyesine aktarılmasında faydalar bulunmaktadır.

Salma Sulama Sisteminden ziyade, BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİ yaygınlaştırılmalıdır. Bu suretle, hem suyun ekonomik kullanımı sağlanmış olacak ve hemde verimli bir üretim gerçekleşmiş olacaktır. Mevcut beton sulama kanallarının en kısa sürede rehabilite edilerek, sulama suyu kayıpları mutlak surette önlenmelidir. Bu durumda oraya çıkan çözüm yolu, SULAMA SUYU ÜCRETLERİNİN SÜBVANSE EDİLMESİDİR. Bu hususta, Valiliğimizin ve Devletimizin yetkililerinin gerekli tedbirleri alması temennimizdir. Aksi takdirde, artan üretim maliyetleri karşısında ÜRETİMİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ VE VERİMLİLİĞİ SIKINTIYA GİRMİŞ OLACAKTIR.

Günümüzde ve gelecekte ülkemizin en stratejik konularının başında, (ARTAN NÜFUSUDA GÖZ ÖNÜNE ALARAK) YETERLİ ÜRETİMİN SAĞLANMASI  VE  YETERLİ DÜZEYDE GIDA ARZI HUSUSU  OLACAKTIR.

İlimiz tarımının sorunları içerisinde SULAMA önemli bir unsur olmakla birlikte, ARAZİ TOPLULAŞTIRILMASI, ÜRÜN ÜRETİM PLANLAMASI, ÜRÜN PAZARLAMA, ÜRÜN İŞLEME VE DEĞERLNDİRME TESİSLERİNİN ARTIRILMASI, ÜRÜN BÖLGELERİNİN BELİRLENEREK BU SAHALARDA YOĞUNLAŞMA VB. ÇÖZÜMLERİNDE BİRLİKTE ELE ALINMASI VE ÇÖZÜME KAVUŞTURULMASI GEREKMEKTEDİR. Aksi halde, tarımsal üretimi sınırlayan faktörler gün geçtikçe KANGREN halini almakta ve üreticimiz zor koşullara maruz bırakılmaktadır.

Bu nedenle, Tarımsal Sulamada kullanılan enerji bedellerinin mutlak surette sübvanse edilmesi gerekmektedir. 2020 yılı üretim sezonunda  uygulaması planlanan sulama ücretleri karşısında ,üreticilerimizin sürdürülebilir ve rantabl bir tarımsal faaliyette bulunmaları imkansızdır. Sulama suyu bedelleri tespit edilirken, Mevcut hesaplamada yıllık enflasyon artışları göz önüne alınmalı ve buna göre ücretler belirlenmelidir. MEVCUT TABLODA BELİRLENEN RAKAMLARI, ÜRETİCİLER VE TEMSİLCİLERİ OLARAK KABUL ETMEMİZ MÜMKÜN DEĞİLDİR. Bu sebeple, ilimizde sulama sezonu başlamadan önce ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARININ (Güneş enerjisi, Hidro elektirik Santrali gibi)  faaliyete geçirilmesi ve bu zaman zarfındada üreticilerimizin sulama suyu enerji bedelleri konusunda mutlaka desteklenmesi gerekmektedir.Aksi halde, bu üretim tablosunun sürdürülebilir olması mümkün değildir.

Bu kangren olmuş yapıya, bir an önce neşter atılmalı ve gerekli tedbirler acilen alınmalıdır.Düzenlenen bu toplantı sonucunda, konuya ilişkin olarak alınan kararlar bir rapor haline getirilerek ilgili Makamlara arzedilecektir.

ERZİNCAN İLİNDE SULAMA SUYU PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ

1. 28 Nisan 2018 tarih ve 30405 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş bulunan “ Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun” EK MADDE 12’nin (b) bendi, “ Büyükşehir belediyesi dışında kalan yerlerde (08.03.2011 tarihli ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununa göre tüzel kişiliği sona eren sulama birlikleri tarafından işletme ve bakım hizmetleri yerine getirilen Sulama tesislerinin devrine ilişkin hüküm kapsamında) İl Özel İdarelerine devredilebilir hükmüne cevaz vermektedir. Bu kapsamda, ilimizde p1 ve p2 Sondaj Sulamasının devrine ilişkin düzenlemeye gidilmelidir.
2. İlimizde halihazırda faaliyette bulunan P1 ve P2 Pompaj Sulamasının

(borçsuzbir şekilde ve personelsiz bir şekilde) İL ÖZEL İDARESİ uhdesine aktarılmasında üretim maliyetlerin düşürülmesi ve tarımsal verimliliğin sağlanması açısından faydalar bulunmaktadır.

3. 2020 yılı üretim sezonunda uygulanması planlanan sulama suyu ücretlerinin aşağıya çekilebilmesi için, Erzincan Sulama Birliğine kaynak transfer edilmesi son derece faydalı olacaktır.
4. Erzincan  Sulama Birliğinin, sulama sezonu öncesinde ve sulama sezonu boyunca yapacağı çalışmalardan kaynaklanan masraflarının azaltılabilmesi için; yan derelerden su alımının regülatör su taksimi ile yapılması hususu başta olmak üzere, sulama kanallarının tamiri için yeteri miktarda kum, çimento, akaryakıt gibi  girdi yardımlarının yapılması gerekmektedir

5. 2019 yılı üretim sezonunda ürün bazında belirlenen sulama suyu ücretleri üzerinden  bir sonraki yılın ücretleri hesap edilirken, mevcut rakamlar üzerine,  TÜFE gerçekleşme rakamı olan 11.84 rakamının eklenerek yeni ücretlerin buna göre  belirlenmesi  talebimizdir.

6. İlimizde halihazırda uygulamada olan  Pompaj Sulama Sistemi yerine, Cazibe Usulü esasına dayanan Sistemin projelendirilerek uygulamaya konulması ekonomik açıdan büyük faydalar sağlayacaktır.

7. Güneş Enerjisi Sistemi (GES), Hidro Elektirik Sistemi (HES), Rüzgar Enerji Sistemi (RES) gibi Alternatif Enerji kaynaklarının projelendirilerek ilimizde uygulamaya konulması maksadıyla bu kapsamdaki  çalışmanın , Erzincan İl Özel İdaresi ve Erzincan Sulama Birliği bünyesi üzerinden yürütülebilmesi yönünde gerekli düzenlemeye gidilmelidir.

8. İlimizde uygulamasına başlanan ARAZİ TOPLULAŞTIRILMASI ÇALIŞMASI kapsamında, (salma sulama metodundan ziyade) basınçlı sulama sistemlerininde bu çalışma kapsamında birlikte düşünülerek yapılması, sağlıklı bir tarımsal üretim açısından büyük faydalar sağlayacaktır.

9. Ballı Barajı gibi pompaj sahasının cazibeye dönüşmesine ilişkin projelerin hayata geçirilmesi ve bu konuda gerekli kaynakların transfer edilmesi gerekmektedir.”

ÇİFTÇİLERİMİZ TOPRAKLARINI TERK EDİYORLAR

Erzincan Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Abdulkadir Karahan ise yaptığı konuşmasında şunları söyledi; “ Bende sizler gibi Tercan bölgesinde üretim yapmaktayım. Maliyetlerin bu kadar yüksek olmasından dolayı çiftçilerimiz topraklarını terk ediyorlar. Son 10 yılda Yüzde 45 Çiftçilerimizin Çiftçi Kayıt Sisteminden (ÇKS) düştükleri görülüyor. Bunun üzerine sulamadaki enerjinin bir ana önce düşürülerek sulama ücretlerinin de buna göre düşürülmesi acil talebimizdir. Bunun yanında mazot, tohum, ilaç aynı bu şekilde yükselmektedir. Çiftçilerimizin bu şekilde üretim yapması mümkün değildir. Acilen çifçilerin bu maliyetlerinin düşürülmesini talep etmekteyiz.” Dedi.

Düzenlenen toplantıda daha sonra çiftçiler söz alarak sorunlarını dile getirerek ilgili mercilerin bu sorunların çözümü noktasında çifçilere acilen destek vermeleri gerektiğini söyleyerek eleştirilerini ifade ettiler.

BİR SONRAKİ TOPLANTIYA SİYASİ PARTİLER, MİLLETVEKİLLERİ, İLGİLİ KURUM VE KURULUŞ MÜDÜRLERİ DE DAVET EDİLECEK.

Programın kapanış kısmında söz alan Erzincan Ziraat Odası Başkanı Tamer Geyik, Çiftçilerin istek ve talepleri doğrultusunda toplantının sonuç bildirgesini hazırlayarak ilgili kurumlara göndereceklerini ve Şubat ayının sonunda genişletilmiş bir Çiftçi toplantısı daha organize edeceklerini ve bu toplantıya Siyasi Partileri, Milletvekillerini, ilgili Kurum ve kuruluş müdürlerini de davet edeceklerini söyledi.