Milyonlarca Yıllık Sessizlik Bozuldu
Doğu Antarktika’nın metrelerce kalınlıktaki buz tabakasının altında, 34 milyon yıldır hiç bozulmadan korunan dev bir kara parçası keşfedildi. Yaklaşık 31 bin kilometrekare genişliğindeki bu antik arazinin Belçika büyüklüğünde olduğu ve insanlık tarihinden çok önce, yeşil ormanlar ve nehirlerle kaplı bir yeryüzü olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu eşsiz keşfi “zaman kapsülü” olarak tanımlıyor.
Uydu ve Radar Teknolojisi Buzun Altını Gösterdi
Wilkes Land adı verilen bu bölge, gelişmiş uydu görüntüleme sistemleri ve buz altını tarayabilen radar teknolojileriyle gün yüzüne çıkarıldı. Araştırmalar, bölgenin geçmişte oldukça ılıman bir iklime sahip olduğunu, burada nehirlerin aktığını ve hatta palmiye ağaçlarının yetiştiğini ortaya koydu. Daha önce kıtanın kıyılarında bulunan palmiye polenleri de bu teoriyi destekliyor.
“Mars’tan Daha Az Bilinen Bir Yer”
Durham Üniversitesi’nden Coğrafya Profesörü Stewart Jamieson, buzun altındaki bu gizli coğrafyanın, Mars yüzeyinden bile daha az bilindiğini belirtti. Üç büyük yükselti bloğu ve aralarında devasa vadilerin bulunduğu bu alanın sadece küçük bir kısmı incelendi. Ancak elde edilen ilk bulgular bile, Antarktika’nın jeolojik geçmişine dair çarpıcı ipuçları barındırıyor.
Yüzey Değişmedi, Zaman Durdu
Bölgenin üstünü örten kalın buz tabakası yılda yalnızca 5 metre hareket ediyor ve alttaki toprağa neredeyse yapışık durumda. Bu, milyonlarca yıl boyunca bölgenin erozyona uğramadan kalmasını sağlamış. Newcastle Üniversitesi’nden Jeofizik Profesörü Neil Ross, bu donmuş coğrafyanın Doğu Antarktika’nın geçmişini anlamak ve iklim değişikliği karşısındaki tepkisini öngörmek için eşsiz bir pencere sunduğunu ifade etti.
Nehirlerin Şekillendirdiği Kadim Coğrafya
Uydu verileri ve bilgisayar modellemeleri sayesinde, araştırmacılar arazinin eski nehir sistemleri tarafından şekillendirildiğini ortaya koydu. Bölge, Gondwana süper kıtasının parçalanması sırasında oluşan fay hatlarıyla bugünkü halini aldı. Yaklaşık 14 milyon yıl önce tamamen buz altında kalan bu coğrafya, 3 milyon yıl önceki sıcak iklim dönemlerinde bile çözülmeden varlığını sürdürdü.
Gelecek Araştırmalara Işık Tutacak
Bölgeye ulaşmak için kilometrelerce kalınlıkta buz tabakasının delinmesi gerekiyor. Bu da keşfi hem maliyetli hem de zorlu bir sürece dönüştürüyor. Ancak Profesör Jamieson, “Henüz haritalanmamış yerler var ve bu sessiz geçmişi çözmeye kararlıyız” diyerek, çalışmaların devam edeceğini vurguladı.
Bu olağanüstü keşif, sadece Antarktika’nın değil, Dünya’nın geçmişine dair şimdiye dek gözden kaçmış önemli bir parçayı daha gün yüzüne çıkardı.