Kemik sağlığı, yaşam kalitemiz için hayati bir öneme sahipken, farkında olmadan yaptığımız bazı hatalı beslenme alışkanlıkları bu önemli yapıyı içten içe kemirebiliyor. Uzmanlar, aşırı kafein tüketiminden işlenmiş gıdalara, asitli içeceklerden kontrolsüz D vitamini kullanımına kadar pek çok faktörün kemik erimesi sürecini hızlandırabileceği konusunda uyarıyor. İşte kemiklerinizi tehdit eden o sinsi düşmanlar ve sağlıklı kemikler için dikkat etmeniz gerekenler...
Kemik Sağlığının Temel Taşları: Beslenmenin Önemi
Sağlık uzmanları, kemik sağlığında doğru beslenmenin kilit rol oynadığını vurguluyor. Kalsiyum, D vitamini, protein, magnezyum, fosfor ve potasyum gibi besin ögelerinin kemiklerin güçlü kalmasında destekleyici görevleri olduğunu belirten uzmanlar, "Kemik sağlığında birçok besin ögesinin destekleyici rolü bulunur. Bunlar arasında kalsiyum, D vitamini, protein, magnezyum, fosfor ve potasyum öne çıkar," dedi. Ancak, bazı yaygın tüketim alışkanlıklarının kemik sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çektiler.
Bu Besinler Kemiklerinizi Çürütüyor!
Sağlık uzmanları, kemik sağlığını olumsuz etkileyebilecek besin ve alışkanlıkları şöyle sıraladı:
- Aşırı Tuz İçeren Gıdalar: Fazla tuz tüketimi, vücuttan kalsiyum atımını artırarak kemiklerin zayıflamasına neden olabilir.
- Alkol: Aşırı alkol tüketimi, kemik hücrelerinin yapımını olumsuz etkileyebilir ve kemik yoğunluğunu azaltabilir.
- Düşük Besin Değeri Olan İşlenmiş Gıdalar: Bu tür gıdalar genellikle kemik sağlığı için gerekli olan vitamin ve mineralleri içermezken, zararlı olabilecek katkı maddeleri içerebilir.
- Yüksek Oksalat İçeren Gıdalar: Ispanak, ravent gibi yüksek oksalat içeren besinlerin aşırı tüketimi, kalsiyumun emilimini engelleyebilir.
- Asitli İçecekler (Gazlı İçecekler): Fosforik asit içeren gazlı içeceklerin fazla tüketimi, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum dengesini bozabilir.
- Yağ Oranı Yüksek Gıdalar: Aşırı yağlı beslenme, kalsiyum emilimini olumsuz etkileyebilir.
- Aşırı D Vitamini veya Takviyelerini Gelişigüzel Kullanmak: D vitamininin fazlası da kemik sağlığı için zararlı olabilir, bu nedenle takviyeler doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
- Aşırı Kafein Tüketimi: Kahve ve diğer kafeinli içeceklerin aşırı tüketimi, vücuttan kalsiyum atımını hızlandırarak kemik erimesi riskini artırabilir.
Osteoporoz: Sessiz Tehlike
Sağlık uzmanları, osteoporozu "Halk arasında kemik erimesi olarak da bilinen osteoporoz, kemiklerde bulunan mineral yoğunluğunun azalması nedeniyle kemiklerin zayıflaması ve kırılganlaşması olarak tanımlanabilir," şeklinde tanımladı. Bu durum, kemiklerin kolayca kırılmasına yol açabilir.
30 Yaşından Sonra Kemik Kaybı Başlıyor!
Yaşam boyunca kemiklerde sürekli bir yapılanma süreci olduğunu belirten sağlık uzmanları, "Yaklaşık 30 yaşına kadar kemiğin yeniden yapılanma süreci devam eder. 30 yaşında kemik yapısının ve kütlesinin en güçlü olduğu noktaya ulaşılır. 40 yaş civarında, kemik kütlesi yavaş yavaş azalmaya başlar," ifadelerini kullandı. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda östrojen seviyesindeki düşüş nedeniyle kemik kaybının hızlandığına dikkat çeken uzmanlar, bu dönemde osteoporoz riskinin arttığını vurguladı. Menopozdan sonraki 5-10 yıl içinde kadınların kemik kütlesinin önemli bir bölümünü kaybedebileceği belirtildi.
Düşmeyle Gelen Kırıklar İlk İşaret Olabilir
Daha az kemik kütlesine sahip olan kişilerin, küçük bir düşme sonucu bile kemiklerinin kırılabileceği uyarısında bulunan sağlık uzmanları, osteoporozun ilk belirtisinin düşme sonucu oluşan bir kırık olabileceğini söyledi. Kırıkların en sık kalçalarda, el bileklerinde ve bel omurlarında meydana geldiği belirtildi.
Boy Kısalması Kemik Erimesinin Habercisi Olabilir
Kemik erimesi olan bireylerde boy kısalması görülebileceğini ifade eden sağlık uzmanları, "Özellikle menopoz sonrası vücudun kemik kütlesinde yani tüm vücut kemik miktarında ciddi azalmalar olması nedeniyle osteoporozlu insanların vücutları küçülür, boyları kısalır," dedi.
Güçlü Kemikler İçin Kalsiyum Şart!
Kemik sağlığı için hayati öneme sahip olan kalsiyum mineraline değinen sağlık uzmanları, "Kalsiyum, kemiklerin ana bileşenlerinden biri olup hücre, kas, kalp ve sinir fonksiyonları için hayati bir öneme sahip bir mineraldir. Vücutta en bol bulunan mineraldir ve kemik sağlığı için kritik hayati önem taşır," ifadelerini kullandı. Vücudun kalsiyumu üretemediği için bu mineralin besin kaynaklarından veya takviyelerden alınması gerektiğini belirten uzmanlar, kan dolaşımında yeterli kalsiyum olmadığında vücudun kemiklerdeki kalsiyumu kullanarak zamanla kemik sağlığını olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu.
Sağlıklı Kemikler İçin Doğru Beslenme
Sağlık uzmanları, kemik sağlığına iyi gelen besinlerle ilgili şu bilgileri paylaştı: "Yeterli ve dengeli bir diyetin sağlık halinin devamlılığı için elzem olduğu bilinir. Kemik sağlığında birçok besin ögesinin rolü bulunur. Bunlar arasında kalsiyum, D vitamini, protein, magnezyum, fosfor ve potasyum öne çıkar. Yeterli ve dengeli bir diyet tüketirseniz (bol miktarda meyve, sebze, baklagiller, fındık, tohumlar ve düşük yağlı proteinler içeren), kemiklerinizin sağlıklı ve optimum düzeyde işlev göstermesi için gereken çoğu besin ögesini vücudunuza almış olursunuz."