KÜLTÜR-SANAT

Belkıs’ın Gizemli Mirası: Yemen’deki Awwam Tapınağı UNESCO Korumasında

Saba Melikesi Belkıs’ın efsanesiyle özdeşleşen Awwam Tapınağı, binlerce yıllık geçmişi ve dini önemiyle 2023’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girdi. Peki bu kadim yapı neden “yasak tapınak” olarak anılıyor?

Abone Ol

Yemen’in Marib kentinde, binlerce yıl öncesine uzanan kadim bir tapınak sessizce ayakta duruyor: Awwam Tapınağı. Saba Krallığı’nın ulusal tanrısı Almaqah’a adanmış olan bu kutsal alan, aynı zamanda halk arasında “Belkıs’ın Yasak Tapınağı” olarak biliniyor. 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan yapı, tarihsel ve dini yönüyle bölgenin en önemli arkeolojik değerlerinden biri.

Saba Krallığı’nın efsanevi hükümdarı olan ve Arap geleneklerinde “Belkıs” adıyla bilinen Saba Melikesi, MÖ 10. yüzyılda Yemen ve çevresinde hüküm sürmüştü. Kur’an-ı Kerim’in Neml Suresi’nde ve Eski Ahit’te adı geçen Belkıs, güneşe tapan halkını yönettiği dönemde Hz. Süleyman ile tanışmak üzere Kudüs’e gitmiş; onun bilgeliğini sınamış ve sonunda tevhid inancını kabul etmişti.

Awwam Tapınağı, bu güçlü kraliçenin yaşadığı döneme tarihleniyor. Ay tanrısı Almaqah’a ithaf edilen tapınak, MÖ 1. binyıldan MS 4. yüzyıla kadar aktif kalmış. Kireçtaşından yapılmış sütunları, dairesel planı ve üzerindeki antik yazıtlarla dikkat çeken bu yapı, o dönemlerde hac törenlerinin düzenlendiği merkezi bir ibadet yeriydi. Harunum Tapınağı’ndan başlayan tören yolu, hacıların bu kutsal yapıya ulaşmalarını sağlıyordu.

Bugün, Belkıs’ın güzelliği ve bilgeliği kadar, onun inşa ettirdiği düşünülen bu kutsal mekan da bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Özellikle ticaret yolları üzerindeki stratejik konumu ve tütsü-baharat ticaretindeki rolü, Saba Krallığı’nın ekonomik gücünü gözler önüne seriyor.

UNESCO’nun listeye dahil etmesiyle birlikte Awwam Tapınağı, artık sadece arkeologların değil, tüm dünyanın dikkatle izlediği bir kültürel miras haline geldi.