Günlük yaşamın vazgeçilmezleri arasında yer alan çay ve kahve, içerdiği kafein nedeniyle özellikle iş ve eğitim hayatında sıkça tercih ediliyor. Uzmanlar, belirli ölçülerde tüketilen kafeinin faydalı olduğunu, ancak aşırı alımın sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini vurguluyor.
Kafeinin Faydaları:
Araştırmalar, kafeinin orta düzeyde alındığında zihinsel performansı artırdığını, konsantrasyonu desteklediğini ve fiziksel yorgunluğu azalttığını gösteriyor. Ayrıca kafein, solunum yollarını rahatlatarak astım gibi bazı durumlarda destek sağlıyor. Sindirim sistemi üzerinde de olumlu etkileri bulunan kafein, bağırsak hareketlerini düzenleyerek sindirimi kolaylaştırıyor ve safra taşı riskini azaltıyor. Bununla birlikte düzenli kafein tüketiminin Parkinson hastalığı riskini düşürdüğü bildiriliyor.
Kafeinin Zararları:
Kafein, fazla alındığında vücutta mineral ve vitamin emilimini azaltarak kemik sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. İdrar söktürücü etkisi nedeniyle kalsiyum kaybına yol açabiliyor ve bu durum kemik erimesi ile kırılma riskini artırıyor. Ayrıca, kafein tüketimi özellikle geç saatlerde uykusuzluğa neden oluyor, kalp ritmini bozarak çarpıntı ve düzensiz atışlara yol açabiliyor. Hamilelik döneminde aşırı kafein tüketimi ise bebek gelişimi üzerinde olumsuz etkilere sebep olabiliyor.
Tüketimde Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Uzmanlar, yetişkinler için günlük kafein miktarının 300 mg’ı geçmemesi gerektiğini belirtiyor. Bu miktar yaklaşık olarak 2 fincan filtre kahve veya 4 çay bardağı siyah çaya karşılık geliyor. Kafeinli içeceklerin sabah saatlerinde tüketilmesi, geç saatlerde ise kaçınılması öneriliyor.
Ayrıca çay ve kahve tüketimi sırasında artan idrar atımı, vücutta su kaybına yol açabiliyor. Yeterli sıvı alınmadığında yorgunluk, halsizlik, konsantrasyon bozukluğu ve cilt kuruluğu gibi sorunlar görülebiliyor.