Emeklilik, hayat boyu süren çalışma mücadelesinin sonunda hak edilen bir dinlenme dönemi. Ancak, özellikle kadınlar için bu yolculuk, doğum gibi önemli hayat olayları nedeniyle kesintiye uğrayabiliyor. Bu kesintiler, emekli olmak için gerekli olan prim ödeme gün sayısına ulaşmayı zorlaştırabiliyor. Tam da bu noktada, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan doğum borçlanması hakkı devreye giriyor. Bu hak, kadın sigortalıların çalışmadıkları doğum sürelerini prim günlerine eklemelerine olanak tanıyarak, emeklilik yolunu kısaltıyor.
Doğum Borçlanması Nedir ve Kimler Faydalanabilir?
Doğum borçlanması, kadın sigortalının doğum sonrası iş hayatından uzak kaldığı süreleri, prim ödemesi yaparak emeklilik prim günlerine eklemesi anlamına gelir. Bu imkan, özellikle prim gün sayısı eksik olan kadınlar için büyük bir avantaj sağlar. Ancak, bu haktan faydalanabilmek için bazı temel şartlar bulunuyor. Öncelikle, doğum yapan kadının doğumdan önce sigortalı olarak çalışıyor olması şart. Sigorta başlangıcı öncesindeki doğumlar için borçlanma yapılamaz. Ayrıca, borçlanma yapılacak çocuğun hayatta olması ve doğum sonrası borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kollarına tabi bir çalışmanın olmaması gerekiyor.
Kaç Doğum ve Kaç Gün Borçlanılabilir?
Kadın sigortalılar, her bir doğum için en fazla 2 yıl (720 gün) süreyle borçlanma yapabilirler. 2014 yılında yapılan yasal düzenlemeyle, borçlanma hakkı daha önce iki doğumla sınırlıyken üç doğuma çıkarıldı. Bu değişiklikle birlikte, bir kadın sigortalı toplamda 2 bin 160 gün (3 doğum x 720 gün) prim günü kazanma hakkına sahip oldu. Bu, özellikle prim eksiği fazla olan kadınlar için emeklilik kapılarını aralamada çok önemli bir adımdır.
Borçlanma Bedeli ve Başvuru Süreci
Doğum borçlanmasının bedeli, her yıl belirlenen asgari ücrete göre değişiklik gösteriyor. 2025 yılı için günlük borçlanma bedeli 277,39 TL olarak belirlenmiş durumda. Bu hesaplamaya göre, bir doğumun tamamı için borçlanma yapmak isteyen bir kadın sigortalının ödemesi gereken tutar 199 bin 720 TL iken, üç doğum için bu rakam 599 bin 163 TL'ye kadar çıkabiliyor.
Doğum borçlanması başvuruları artık oldukça kolay bir şekilde e-Devlet üzerinden yapılabiliyor. SGK'nın e-Devlet'te sunduğu hizmetler sayesinde, kadınlar taleplerini online olarak iletebiliyor. SGK tarafından yapılan inceleme sonrası borçlanma bedeli kişiye tebliğ ediliyor ve ödeme yapıldıktan sonra prim günleri sigorta hesabına işleniyor.
Unutulmaması gereken en önemli nokta, doğum borçlanmasının sadece prim günü kazandırmasıdır. Bu borçlanma, sigorta başlangıç tarihini geri çekmediği için emeklilik yaşını veya sigortalılık süresini öne çekmez. Dolayısıyla, kadın sigortalılar, borçlanma öncesinde hangi emeklilik koşullarına tabi iseler, prim günlerini tamamladıktan sonra da aynı koşullarla emekli olabilirler. Bu durumun tek istisnası, staj sigortası başlangıcı olan kadınlar için, staj ile fiili sigorta başlangıcı arasındaki doğumlardır.