Hubble Uzay Teleskobu, gökyüzünün derinliklerinden çarpıcı bir görüntü yakaladı. Kova Takımyıldızı’nda yer alan ve Dünya’dan yaklaşık 710 ışık yılı uzaklıktaki R Aquarii (R Aqr) adlı çift yıldız sistemi, bir kırmızı dev ve bir beyaz cücenin etkileşiminden doğan kozmik bir gösteriye sahne oluyor.
R Aqr, gökbilimde "simbiyotik yıldız" olarak adlandırılan özel bir sistem. Biyolojide farklı türlerin birlikte yaşamasını tanımlayan "simbiyoz yaşam" kavramı, burada bir kırmızı dev ile beyaz cücenin birlikte dans ettiği yıldızsal bir ortaklığa dönüşüyor.
Kırmızı dev, Güneş’in yaklaşık 430 katı büyüklüğünde ve yüzey sıcaklığı 3.000 Kelvin civarında. Bu yıldız, çevresine yoğun miktarda gaz ve toz saçıyor. Öte yandan, son derece yoğun ve 20.000 Kelvin yüzey sıcaklığına sahip olan beyaz cüce, bu maddeyi güçlü yerçekimiyle kendine çekiyor.
İkili yıldız sistemindeki madde alışverişi, zaman zaman nova patlamalarına yol açıyor. Bu patlamalar, çevreye yüksek enerjili madde püskürmeleriyle birlikte dramatik görüntüler sunuyor. Hubble tarafından görüntülenen gaz ve toz yapıları, bu süreçlerin eserleri.
Yaklaşık 44 yılda bir ortak kütle merkezleri etrafında dönen bu iki yıldız, uzaya dev spiraller çizen gaz akımları ve girdaplar oluşturuyor. Ayrıca, kırmızı devin yüzey titreşimleri nedeniyle 80 ila 1.000 günlük periyotlarda büyük parlaklık değişimleri yaşanıyor.
R Aqr gibi sistemler, yıldız evriminin ileri aşamalarını, madde transferinin etkilerini ve çift yıldız etkileşimlerini anlamak açısından gökbilimciler için önemli bir laboratuvar niteliği taşıyor.
Kaynak; bilimgenc.tubitak