Giderek daha fazla kişide rastlanan bir sorun haline gelen hipoglisemi, yani kan şekerinin normalin altına düşmesi, özellikle diyet yapan bireylerde sıkça görülüyor. Uzmanlara göre bu durumun en büyük nedeni sağlıksız ve düzensiz beslenme alışkanlıkları.
Peki kan şekeri düşen bir kişi ne yapmalı? Hipoglisemi durumunda nasıl bir beslenme düzeni izlenmeli?
Kan şekeri düştüğünde ilk müdahale nasıl olmalı?
Hipoglisemi yaşayan birey bilincini yitirmemişse, acil müdahale olarak ağızdan 15-20 gram kadar basit şeker alınması öneriliyor. Bu miktar yaklaşık 4-5 adet kesme şekere ya da 150-200 ml meyve suyu veya limonataya denk geliyor. Ancak yağ oranı yüksek çikolata ya da gofret gibi yiyeceklerin tüketimi bu aşamada doğru bir tercih değil.
Yaklaşık 15 dakika sonra yapılan kontrol sonucunda kan şekeri hâlâ düşükse, aynı miktarda şeker yeniden verilmeli. Ancak kişi bilincini kaybetmişse, kesinlikle ağız yoluyla müdahale edilmemeli, hastanede damar yoluyla glikoz verilmesi sağlanmalıdır.
Hipoglisemiden korunmak için nasıl beslenmeli?
Reaktif hipoglisemisi olan bireylerin beslenme düzeni son derece önemlidir. Kan şekerini hızla yükseltip ardından ani düşüşe sebep olan tatlılar, meyve suları, beyaz ekmek, pirinç, makarna gibi glisemik indeksi yüksek besinlerden uzak durulmalıdır.
Bu kişilerin günde 3 ana öğün ve en az 2 ara öğünle beslenmeleri gerekiyor. Ara öğünlerde sadece meyve tüketilmemeli; meyveyle birlikte bir miktar süt, diyet ayran ya da yoğurt gibi kalsiyum kaynaklarına da yer verilmeli.
Ana öğünlerde ise yağsız kırmızı et, tavuk, hindi veya derisiz balık tercih edilmeli. Ekmek olarak mutlaka tam tahıllı seçenekler seçilmeli, hazır ya da taze sıkılmış meyve sularından uzak durulmalı. Kuru meyveler yerine taze meyveler tercih edilmeli.
Sütün önemi ve kuru baklagillerin gücü
Süt, içerdiği kaliteli protein, sağlıklı yağ ve karbonhidratlar sayesinde kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Hipoglisemi riski olan kişilerin acıktıklarında bir bardak süt içmeyi alışkanlık haline getirmesi önerilir.
Ayrıca kuru baklagiller, kan şekerinde ani dalgalanmaları önlemesiyle öne çıkar. Bu nedenle her ana öğünde baklagillere yer vermek ya da salatalara haşlanmış olarak eklemek faydalı olacaktır.
Alkol ve kafeine dikkat!
Alkol tüketimi hipoglisemi ataklarını tetikleyebileceği için bu kişiler için önerilmez. Aynı şekilde, aşırı kafein alımı da kan şekeri dengesini bozabileceğinden, kahve tüketiminin günde 2 fincanla sınırlandırılması öneriliyor.
Tedavi kişiye özel olmalı
Hipogliseminin tekrarını önlemek için altta yatan nedenin mutlaka belirlenmesi gerekiyor. Gerekirse ilaç ya da cerrahi tedavi de gündeme gelebiliyor. Uzmanlar, kişiye özel beslenme planlarının oluşturulmasının bu süreçte kilit rol oynadığını vurguluyor.