Şanlıurfa’daki Karahantepe, Göbeklitepe ile birlikte 12 bin yıl öncesine uzanan Neolitik dönemin en eski yerleşim alanlarından biri olarak biliniyor. Yeni arkeolojik kazılar, bölgenin tarih öncesi insan topluluklarına dair sırlarını çözmeye devam ederken, bu kez dünya çapında heyecan uyandıran bir bulguya imza atıldı. Karahantepe’de keşfedilen üç boyutlu mitolojik anlatı, bilim dünyasında “Neolitik dönemin yüzyılın keşfi” olarak kabul ediliyor.
Taş Kaplar ve Figürlerle Kurulan Sembol Dolu Anlatı
Kazı alanında üst üste dizilmiş, içinde kırmızı steril toprakla mühürlenmiş kaplar ve tabaklar bulundu. Bu düzenin içinde taş oyma hayvan figürleri, boncuklar ve taş asalar yer alıyor. Ayrıca kurt çenesi, leopar kemiği, kartal ve tilki gibi hayvan kemiklerinin sembolik bir dizilimle etrafı çevrelediği gözlendi. En dikkat çekici buluntu ise içi toprak dolu, küçük taş kapakla kapatılmış dibi olmayan bir kap oldu. Bu kapta tilki, kartal ve yaban domuzu figürleri bulunuyor; figürlerin başları ise taş bir halka içinde yer alıyor. Kartal figürünün halkadan kısmen çıkması, mühürlenme sonrası gerçekleştiği düşünülen önemli bir detay.
İlk Kez Üç Boyutlu ve Yerinde Sembolizm
Şanlıurfa bölgesinde şimdiye dek ağırlıklı olarak iki boyutlu tasvirlere rastlanırken, Karahantepe’deki buluntu ilk defa ardışık ve çok figürlü bir anlatının üç boyutlu biçimde sunulduğunu gösteriyor. Bu, Neolitik dönem sanatında yeni bir dönemin başlangıcı olarak büyük önem taşıyor. Üç boyutlu anlatım sadece sanat açısından değil, aynı zamanda dönemin toplumsal hafızası ve inanç dünyasına dair önemli ipuçları veriyor.
Karahantepe ve Taş Tepeler Kompleksi: Geleceğe Miras
Karahantepe, geniş Taş Tepeler yerleşim kompleksinin önemli bir parçası olarak, "Geleceğe Miras" projesi kapsamında Türkiye’nin arkeolojik mirasının korunması ve tanıtılmasında öncelikli alanlardan biri. Son keşifler, şu anda Ankara Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Sergi Salonu’nda “Arkeolojinin Altın Çağı” adlı sergide ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor. Sergide Karahantepe’nin yanı sıra uluslararası alanda nadir bulunan çeşitli tarihi eserler de yer alıyor.
İnsanlık Tarihine Yeni Bir Sayfa Açan Keşif
Karahantepe’de ortaya çıkan bu üç boyutlu anlatı, Neolitik insanının sembolik düşünce yapısını ve dünyayı algılama biçimini anlamada kritik bir dönüm noktası. İlk defa bir hikayenin üç boyutlu anlatımı, kadim insanın ifade ve iletişim yeteneğine ışık tutuyor. Bu bulgu, sadece Türkiye değil, tüm insanlık tarihi açısından eşsiz ve büyük önem taşıyor.