Kömür, petrol gibi karbon içeren fosil yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan karbonmonoksit (CO), karbondioksidin aksine insan sağlığı için son derece tehlikeli bir gazdır. Solunduğunda, kandaki hemoglobin moleküllerine bağlanarak oksijen taşıma görevini engeller ve hücrelerin oksijensiz kalmasına yol açarak ölüm riskini artırır.
Geleneksel tedavi yöntemlerinde, karbonmonoksit zehirlenmesi yaşayan hastalara yüksek basınçlı oksijen verilir. Ancak bu yöntem etkili olmakla birlikte yavaştır ve hastanın hastaneye taşınması gereklidir.
Bilim insanları tarafından geliştirilen yeni bir protein bazlı panzehir ise bu süreci kökten değiştirecek. Kanda karbonmonoksit moleküllerine hızla bağlanan panzehir, hemoglobinin oksijen taşıma işlevini koruyor ve zehirlenen hastalara doğrudan olay yerinde müdahale edilmesini mümkün kılıyor. Üstelik panzehir, kısa sürede böbreklerden süzülerek vücuttan atılıyor.
Fareler ve insan kanı üzerinde başarılı sonuçlar veren bu yenilikçi tedavi yönteminin, önümüzdeki birkaç yıl içinde insanlar üzerinde de kullanılmaya başlanması hedefleniyor. Bu gelişmeyle birlikte, karbonmonoksit zehirlenmelerinden kaynaklanan ölümlerde ciddi oranda azalma bekleniyor.
Kaynak; TÜBİTAK