Kış Depresyonu Belirtileri Artıyor: Uzmanlardan “Sabah Işığı” Uyarısı

Kış aylarına girilmesiyle birlikte gün ışığının azalması, birçok kişide yorgunluk, isteksizlik ve yoğun uyku hali gibi şikâyetleri beraberinde getiriyor. Uzmanlara göre bu belirtiler, halk arasında “kış depresyonu” olarak bilinen Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu’nun erken sinyalleri olabilir.

Uzmanlar, bu durumun kişisel bir zayıflık değil, tamamen vücudun biyolojik saatindeki değişimlerden kaynaklanan doğal bir tepki olduğunu vurguluyor.

“Işık Azalınca Beyin Gece Devam Ediyor Sanıyor”

Günlerin kısalmasının biyolojik saati doğrudan etkilediğini belirten uzmanlar, gözle alınan ışık düzeyi azaldığında melatonin hormonunun daha uzun süre salgılandığını ve beynin bunu “gece hâlâ sürüyor” şeklinde yorumladığını ifade ediyor.

Bu durum ise kişi fark etmeden enerji düşüşü, ruh hâlünde dalgalanma ve uyku düzeninde bozulmalar meydana getiriyor.

Belirtiler Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?

Uzmanlar, “Eğer uyku bozukluğu süreklilik kazanmışsa ve kişinin günlük yaşamını etkilemeye başlamışsa bu durum basit bir mevsim geçişi değildir” diyerek uyarıyor.
Üç aydan uzun süren ve haftada üç geceden fazla tekrar eden uyku problemleri “kronik insomnia” olarak kabul ediliyor ve profesyonel destek gerektiriyor.

Kış Depresyonuna Karşı İlaçsız Yöntemler

Uzmanlara göre kış depresyonunu hafifletmek için uygulanabilecek en etkili ilaçsız yöntem sabah ışığına doğrudan maruz kalmak.
Hava kapalı olsa bile sabah erken saatlerde perdeleri açmak hatta mümkünse kısa bir yürüyüş yapmak biyolojik saatin dengelenmesine yardımcı oluyor.

İşte uzmanların önerdiği diğer yöntemler:

Uyku Düzeni

• Her gün aynı saatte yatıp kalkmak

• Akşam gereksiz ekran kullanımını azaltmak

• Mavi ışığın melatonin salgısını baskıladığı unutulmamalı

Beslenme

• Sabah protein ağırlıklı kahvaltı (yumurta, peynir)

• Akşamları hafif öğünler tercih etmek

Hareket

• Sabah veya öğle yapılan hafif egzersizler, enerji düzeyini gün boyu artırıyor

“Işık Terapisi” Etkisini Bir Haftada Gösteriyor

Uzmanlara göre mevsimsel depresyon için en etkili ilaç dışı tedavilerden biri de Işık Terapisi.
Bu yöntemde kişi her sabah 10.000 lux gücündeki özel bir ışık kaynağına 20–30 dakika bakıyor.
Gün ışığını taklit eden bu yöntem sayesinde melatonin dengeleniyor, serotonin sistemi ise canlanıyor. Çoğu kişide bir hafta içerisinde belirgin bir iyileşme görülüyor.

Kimler Daha Yatkın?

Uzmanlar, bazı kişilerin genetik nedenlerle kış depresyonuna daha eğilimli olduğunu belirtiyor.
Melatonin reseptörlerini etkileyen genetik farklılıklar nedeniyle bazı bireyler ışık eksikliğinden daha fazla etkilenebiliyor.

“Zayıflık Değil, Biyolojik Bir Tepki”

Uzmanlar, kış depresyonunun kişinin iradesiyle alakalı olmadığını özellikle vurguluyor:

“Bu bir zayıflık değil, doğanın ritmine verilen biyolojik bir tepkidir. Doğayla uyumlu yaşamak, uyku düzeninden beslenmeye kadar günlük alışkanlıkları mevsime göre ayarlamak ruh sağlığı için en doğal koruyucu yöntemdir.”