Tourette sendromu, istemsiz tikler ile karakterize, genetik ve nörolojik bir bozukluktur. Başlangıcı genellikle çocukluk ya da ergenlik dönemine rastlar ve bu hastalıkta, göz kırpma, omuz silkme gibi hareketler ve boğaz temizleme, bağırma gibi ses çıkarma şeklinde tikler görülür. Çoğu zaman 20 yaşına gelindiğinde bu tikler azalma eğilimi gösterse de, hastalık hayat boyu sürebilir.
Tourette Sendromu ve Belirtileri
Tourette sendromu, iki tür tik ile kendini gösterir: motor tikler ve vokal tikler. Motor tikler, vücudun istemsiz hareketlerini içerirken (göz kırpma, baş sallama), vokal tikler ise ses çıkarma şeklinde (öksürme, bağırma) ortaya çıkar. Tikler, genellikle 5-9 yaşları arasında başlar ve erkeklerde daha sık görülür. Yaygın motor tikler arasında omuz silkme, baş ve kol sallama gibi hareketler bulunurken, vokal tikler arasında mırıldanma, öksürme ve bağırmalar yer alır.
Tourette Sendromu ve İlişkili Durumlar
Tourette sendromu olan kişilerin sıklıkla karşılaştığı diğer durumlar arasında dikkat eksikliği, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve anksiyete bozuklukları yer alır. Ayrıca, okuma ve yazma gibi öğrenme güçlükleri de bu sendromla ilişkilendirilebilir. Bu bozuklukların tedavisi, genellikle davranışsal terapiler ve ilaç tedavileri ile desteklenir.
Tourette Sendromu Neden Olur?
Tourette sendromunun tam nedeni bilinmemekle birlikte, beyindeki kimyasalların (dopamin ve serotonin) düzensizlikleri ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Genetik faktörler de hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynar; ailede benzer rahatsızlıklar görülen bireylerde Tourette sendromunun gelişme olasılığı artmaktadır. Teşhis ve Tedavi Tourette sendromunun teşhisi için tiklerin en az bir yıl süresince devam etmesi gerekir. Teşhis koyulurken, MRI ve EEG gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Şu an için doğrudan bir tedavi bulunmamakla birlikte, tedavi genellikle tikleri yönetmeye yönelik olur. Tedaviye yönelik kullanılan yöntemler arasında ilaç tedavisi ve davranış terapileri bulunmaktadır. Bu terapiler, tiklerin önüne geçmek için dürtüleri yönetmeye yardımcı olur. Tourette Sendromu ile Yaşayanlar İçin İpuçları Tourette sendromu olan çocuklar ve gençler için destek gruplarına katılmak ve sosyal aktivitelerde bulunmak faydalıdır. Bu tür gruplar, başa çıkma yöntemleri öğrenmeyi kolaylaştırır ve hastalıkla yalnız başa çıkılmadığını hissettirir. Ayrıca, hobi edinmek ve gönüllü işler yapmak, kişinin özgüvenini artırabilir. Tourette sendromu ile başa çıkan bireyler, başkalarının duygularını daha iyi anlayabilme yeteneği kazanabilirler.