Uçakların havada kalmasını sağlayan en önemli unsur motorları değil, kanatlarıdır. Motorlar öndeki havayı arkaya doğru iterek uçağa hareket gücü sağlar, ancak asıl kaldırma kuvvetini kanatlar oluşturur. Kanatların özel aerodinamik kesiti, uçağın ileri hareketi sırasında kanadın alt yüzeyinde yukarı doğru bir kaldırma kuvveti üretir. Uçağın hızı arttıkça bu kuvvet de artar ve yerçekimi ile hava direncini yenerek uçak havalanır.
Uçuş prensibini anlamak için doğadaki en başarılı uçucular olan kuşlara bakmak gerekir. Kuşlar, kanat çırparak havayı aşağı iter ve bu etki-tepki prensibiyle yükselirler. Ardından hızlarını kullanarak kanatlarında taşıma kuvveti oluştururlar. Uçaklarda da benzer şekilde, kanat ve kuyruk yüzeyleri taşıma kuvveti üretirken motorlar uçağı ileriye doğru iter.
Uçağın havada dengede kalabilmesi için dört temel kuvvetin dengelenmesi gerekir: kaldırma (lift), ağırlık (gravity), itme (thrust) ve sürükleme (drag). Ayrıca uçak, uzunlamasına, yanlamasına ve düşey eksenler etrafında hareket edebilir; bu hareketler kanatçıklar, dümenler ve diğer kontrol yüzeyleriyle sağlanır.
Uçakların ana yapısı; kanatlar, motorlar, kuyruk yüzeyleri, gövde, iniş takımları ve teçhizattan oluşur. Kanatlar ve kuyruk yüzeyleri taşıma kuvveti üretirken, gövde ve motorlar daha çok sürüklemeye neden olur.
Sonuç olarak, uçakların havalanması ve havada kalması, motorların sağladığı itme gücü ile kanatların ürettiği kaldırma kuvvetinin mükemmel uyumuna bağlıdır.