TEKNOLOJİ TUZAĞI: AMERİKALI USTA, ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN TAMİR MALİYETLERİNİ VE YAZILIM KİLİTLERİNİ İFŞA ETTİ
Otomotiv dünyası elektrikle çalışan modellere doğru hızla ilerlerken, Florida'da bulunan German Car Depot'un sahibi ve deneyimli tamirci Alan Gelfand, yılların tecrübesine dayanarak "asla bir elektrikli araç almayacağını" belirtiyor. Gelfand, bu araçların yaygınlaşan algının aksine, ciddi riskler barındırdığını dile getirdi.
Yeni Bir Araba Parası: Batarya Korkusu
Gelfand’a göre elektrikli araç sahiplerinin karşılaştığı en büyük risk, batarya paketi. Geleneksel benzinli motorların yüz binlerce kilometre sorunsuz gidebileceğini hatırlatan usta, EV bataryalarının ise zamanla kapasite kaybettiğini ve sonunda değişmesi gerektiğini vurguluyor.
Gelfand, "Yeni bir batarya almak 12 bin ila 20 bin dolar arasında, yani neredeyse sıfır bir otomobilin peşinatına denk geliyor. Bataryalar ortalama 15-20 yıl dayanıyor gibi görünse de, her yıl %1,8 performans kaybediyor. Bu maliyet, birçok alıcıyı hazırlıksız yakalayacak," sözleriyle batarya değişiminin yarattığı ekonomik yükü gözler önüne serdi.
"Tamirci Özgürlüğü Bitti": Üreticilerin Yazılım Kilidi
Alan Gelfand'ın en büyük eleştirilerinden biri ise üreticilerin bağımsız tamircilerin işini engellemesi. "Eskiden her arızayı atölyemizde çözebilirdik. Şimdi ise üreticiler yazılımları kilitliyor ve bize erişim izni vermiyor," diyen usta, bu durumun tamir sürecini uzattığını ve fiyatları bayilere bağımlı hale getirdiği için artırdığını belirtiyor.
Gelfand, "Sürücüler tamir özgürlüğünü kaybetti, adeta sistemin esiri oldular. Basit bir teşhis için bile bayinin kapısını çalmak zorunda kalıyorlar," ifadeleriyle sektördeki bu kısıtlamaya sert tepki gösterdi.
"Bakım Gerektirmiyor" Algısı Büyük Yanılgı
Piyasada elektrikli araçların bakım gerektirmediği yönünde yaygın bir algı bulunduğunu belirten Gelfand, bu düşüncenin yanlış olduğunu savunuyor. "Evet, yağ değişimi yok ama ağır bataryalar nedeniyle lastikler iki kat hızlı aşınıyor. Fren, süspansiyon ve soğutma sistemleri de düzenli kontrol edilmeli," dedi. Özellikle Florida gibi sıcak iklimlerde batarya ömrünün hızla kısaldığını belirterek, alıcıların çevresel faktörleri de hesaba katması gerektiğini ekledi.
Ustanın Fikrini Ne Değiştirir?
Pelfand, elektrikli araçlara mesafeli duruşunu değiştirecek tek koşulun iki temel sorunun çözülmesi olduğunu açıkladı: Bataryaların en az 480 bin kilometre (300 bin mil) dayanması ve bağımsız tamircilere yazılım erişiminin verilmesi. "Veri paylaşımı olursa biz de bu araçlara özgürce bakım yapabiliriz. Ancak o zaman bu araçlar gerçekten geleceğin aracı olabilir," sözleriyle beklentilerini dile getirdi.
PEKİ BU SORUNLAR TÜRKİYE'DE NE KADAR YAYGIN? TEKNİK ALTYAPI HAZIR MI?
Amerikalı tamirci Alan Gelfand'ın dile getirdiği bu endişeler, Türkiye'deki elektrikli araç kullanıcılarını ve potansiyel alıcıları da yakından ilgilendiriyor. Gelfand’ın vurguladığı yüksek batarya değişim maliyetleri ve yazılım kısıtlamaları gibi küresel sorunlar, döviz kurlarının etkisiyle Türkiye pazarında çok daha ağır bir ekonomik yüke dönüşebilir.
Türkiye’de elektrikli araç sayısı hızla artarken, tamir ve bakım noktasındaki teknik altyapı ve yetkinlik ne durumda? Bağımsız tamirciler, yazılım kilidi sorunları nedeniyle bayilere bağımlı kalma riskini ne kadar taşıyor? Elektrikli araç bakım ve onarımına yönelik uzmanlaşmış servis ağı ve yüksek voltajlı bataryalara müdahale edebilecek eğitimli personel sayısı, bu hızlı büyümeye ayak uydurabilecek yeterlilikte mi? Yoksa Türk kullanıcılar da on binlerce lirayı bulan bayii servis faturalarıyla karşılaşma riskiyle karşı karşıya mı?
Bu sorular, elektrikli araç sahiplerinin ve sektöre yatırım yapanların önündeki en kritik belirsizlikler olarak yanıt bekliyor.
