Bebeklik dönemi, gelişimsel olarak pek çok ilki beraberinde getirir. Bu ilklerden biri de diş çıkarma sürecidir. Genellikle 4. ve 7. aylar arasında başlayan bu doğal süreç, her bebekte farklı zamanlarda ve belirtilerle kendini gösterebilir. Kimi bebekler ilk dişini 3. ayda çıkarırken, kimileri için bu süreç 12-14. ayı bulabilir. Dişlerin tam olarak tamamlanması ise yaklaşık 3 yaşına kadar sürebilir.
Dişler Sırasıyla Geliyor mu?
Her bebeğin gelişim süreci farklı olduğu gibi diş çıkarma sıralaması da kişisel farklılıklar gösterebilir. Yine de uzmanların belirlediği genel bir sıraya göre; önce alt ön kesici dişler, sonra üst ön kesiciler, ardından yan kesici ve azı dişleri çıkmaya başlar. Son olarak köpek dişleri ve ikinci azılar gelir. Ortalama olarak 3 yaşına gelindiğinde bebeklerin ağızlarında 20 adet süt dişi bulunur.
Diş Çıkarma Belirtileri Neler?
Her bebek diş çıkarırken aynı belirtileri göstermeyebilir. Kimi bebekte neredeyse hiçbir belirti gözlemlenmezken, kimileri bu dönemi oldukça huzursuz geçirir. En sık görülen belirtiler arasında:
Diş etlerinde kızarıklık ve şişme
Aşırı salya akışı
Uykusuzluk ve huzursuzluk
Hafif ateş
İştahta azalma
Yanaklarda kızarıklık ve sıcaklık
Kulak veya çene bölgesini ovuşturma
Sert cisimleri ısırma isteği
gibi bulgular yer alır. Ancak unutulmamalıdır ki 38°C’nin üzerindeki ateş, kusma ya da ishal gibi daha ciddi semptomlar diş çıkarma ile değil, başka bir sağlık sorunu ile ilişkili olabilir.
“Diş Patlaması” Ne Kadar Sürer?
Diş çıkarma belirtilerinin başlamasından dişin tamamen görünür hale gelmesine kadar geçen süre yaklaşık 8 günü bulabilir. Genellikle diş etindeki şişliğin başlamasından 4 gün sonra diş yüzeye ulaşır ve bu süreçte belirtiler daha yoğun hissedilir.
Zorlu Süreci Kolaylaştırmanın Yolları
Bebeklerde diş çıkarma süreci bazen ebeveynler için de yorucu olabilir. Ancak bazı basit yöntemlerle bu dönemi daha konforlu hale getirmek mümkündür:
Soğutulmuş diş kaşıyıcıları kullanmak
Diş etlerine temiz parmakla nazik masaj yapmak
Soğuk havuç veya salatalık gibi sebzeleri kemirmesi için vermek
Aşırı huzursuzlukta doktor önerisiyle uygun dozda parasetamol vermek
Topikal jeller konusunda ise dikkatli olunmalı. Özellikle benzokain içeren ürünlerin bazı yan etkileri olabileceğinden hekim kontrolü olmadan kullanılmamalıdır.
Diş Bakımı Ne Zaman Başlamalı?
İlk diş belirir belirmez, ağız temizliğine özen göstermek gerekir. Başlangıçta nemli temiz bir bezle dişlerin silinmesi yeterlidir. 2 yaşına gelene kadar diş fırçalama işlemi macunsuz yapılmalı, bu yaştan sonra çocuklar için özel olarak geliştirilmiş florürsüz macunlar kullanılabilir.
Geç Diş Çıkarmak Normal mi?
Bazı bebekler ilk dişlerini oldukça geç çıkarabilir. Bu durum genellikle genetik faktörlerle ilgilidir ve çoğu zaman endişe edilecek bir durum değildir. Ancak 18. aya kadar hiç diş çıkmamışsa bir çocuk diş hekimine danışmak faydalı olabilir.
