Yıllardır bilimkurgu filmlerine, şarkılara ve efsanelere konu olan "Ay’ın karanlık yüzü" ifadesi, kulağa gizemli gelse de gerçeği yansıtmıyor. Astronomi uzmanları, bu tabirin bilimsel açıdan hatalı olduğunu ve Ay’ın her yüzeyinin Güneş ışığı aldığına dikkat çekiyor.
Gecesi ve Gündüzüyle Bir Ay
Ay, Dünya etrafında dönerken aynı zamanda kendi ekseni etrafında da döner. Bu hareket, Ay’ın Dünya’ya hep aynı yüzünü göstermesine neden olur. Ancak bu, diğer yüzünün karanlıkta kaldığı anlamına gelmez. Aslında Ay'ın tüm yüzeyinde, yaklaşık 29.5 Dünya günü süren geceler ve gündüzler yaşanır.
İstanbul Üniversitesi Astronomi Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Elif Yıldız, “Ay’ın ‘karanlık yüzü’ ifadesi, halk arasında yer etmiş yanlış bir tanım. Doğrusu ‘Ay’ın uzak yüzü’ ya da ‘öteki yüzü’dür. Çünkü bu yüz, Dünya’dan doğrudan gözlemlenemiyor ama aydınlık alıyor,” diyor.
İlk Temas: 1959 ve Sonrası
Ay’ın görünmeyen yüzü ilk kez Sovyetler Birliği tarafından 1959 yılında gönderilen Luna 3 uzay aracıyla fotoğraflandı. Daha sonra birçok uzay görevi, bu yüzeyi haritalandırarak bilinmeyenleri gün yüzüne çıkardı. 2019’da Çin'in Chang’e-4 uzay aracı, bu yüzeye iniş yaparak tarihte bir ilki gerçekleştirdi.
Medyada ve Kültürde Yanlış Kullanım
“Dark Side of the Moon” (Ay’ın Karanlık Yüzü) ifadesi müzik albümlerinden kitaplara kadar birçok kültürel içerikte yer alsa da bu kullanım bilimsel gerçeklikten uzak. Uzmanlara göre, bu tür terimler halk arasında ilgiyi artırsa da yanlış bilgi yayılmasına neden olabiliyor.
Bilimsel Terimlerle Doğru Anlatım
Uzmanlar, hem eğitim materyallerinde hem de medya içeriklerinde bu yanlış terimin düzeltilmesini öneriyor. “Karanlık” kelimesi yerine “görünmeyen”, “uzak” veya “öteki yüz” gibi ifadeler, bilimsel gerçekliği daha doğru yansıtıyor.
