Dünyanın önde gelen çay üreticilerinden İngiltere merkezli Lipton, Türkiye’deki 39 yıllık faaliyet stratejisinde köklü bir değişikliğe gidiyor. Uzun süredir gündemde olan ve Türk tüketicilerin bir kesimi tarafından uygulanan boykot çağrılarının gölgesinde gelen bu karar, piyasada büyük yankı uyandırdı. Şirket, Rize'de bulunan iki kritik üretim tesisinin mülkiyetini Özgür Çay A.Ş.'ye devretmek üzere anlaşmaya vardığını duyurdu.
Ancak bu devir, firmanın Türkiye pazarından tamamen çıktığına dair yapılan yorumları beraberinde getirirken, Lipton'dan net bir açıklama geldi: "Türkiye pazarından çıktığımız yönündeki değerlendirmeler yanlış bir yorumlamadır."
RİZE’DEN ÇEKİLME NEDENİ KÜRESEL STRATEJİ
Lipton'dan yapılan resmi açıklamada, devir işleminin Rize Pazar ve Fındıklı’da yer alan yaş çay işleme tesislerini kapsadığı, hisselerin Lipton Çay Üretim A.Ş. üzerinden Öz-Gür Çay A.Ş.'ye devri için Rekabet Kurulu’na başvuru yapıldığı belirtildi.
Şirket, bu kararın ardındaki ana motivasyonun, 2022 yılında Unilever’den ayrılarak bağımsız bir şirket haline gelmesiyle başlayan küresel dönüşüm stratejisinin bir parçası olduğunu vurguladı. Bu strateji doğrultusunda Lipton, tüm dünyada çay tarlaları, yaş çay alımı ve işleme tesislerini devrederek en iyi çayı seçmek ve harmanlamak gibi temel güçlü yanlarına odaklanmayı hedefliyor.
OPERASYONLARIN KALBİ ARTIK SAKARYA’DA ATACAK
Türkiye’deki faaliyetlerine son vereceği iddialarını kesin bir dille yalanlayan Lipton, ana operasyon ve satış faaliyetlerinin mevcut “Lipton Gıda ve Çay Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi” kimliğiyle devam edeceğini açıkladı.
Devir sürecinin onaylanmasına bağlı olarak, şirket bundan sonra yaş çay alımını Rize'deki tedarikçi iş ortaklarıyla sürdürecek. Lipton, bu çayları nihai ürün haline getireceği asıl merkezini de duyurdu:
2025 yılında Sakarya’da 30 milyon Euro yatırımla hayata geçirilen, inovasyon, çay harmanlama ve paketleme fabrikası, operasyonların kalbi olacak. Dünyanın en büyük 2. Lipton fabrikası olma özelliğini taşıyan ve yıllık 25.000 ton kapasiteli Sakarya tesisi, Türkiye pazarındaki güçlü varlığın devam edeceğinin en net kanıtı olarak gösteriliyor.
BOYKOT GÖLGESİNDE HUKUKİ SÜREÇ
Şirketin bu köklü değişim adımı, son dönemde Türkiye’deki bir kısım vatandaşın, Lipton'un çatı şirketine yönelik çeşitli gerekçelerle başlattığı ürün boykotu çağrılarının ardından gelmesi nedeniyle dikkat çekiyor.
Ekonomistler, "Bir firmanın, tedarik zincirindeki dikey entegrasyonu azaltarak temel faaliyet alanına odaklanması, küresel bir eğilimdir. Ancak bu devrin, özellikle son dönemdeki tüketici hassasiyetlerinin yüksek olduğu bir dönemde gelmesi, firmanın Türkiye pazarındaki imaj yönetimi açısından yeni bir sayfa açma çabası olarak da okunabilir. Sakarya'daki dev yatırım, pazar yerini koruma kararlılığını gösteriyor." diyor.
Şu anda Rekabet Kurulu onayında olan bu süreçle birlikte, Rize'deki iki fabrika artık tamamen yerli bir çay firması olan Özgür Çay'ın çatısı altında faaliyet gösterecek.