Hız yaparak yolda zaman kazanmak mümkün mü? Matematiksel veriler, bu soruya oldukça net bir cevap veriyor: Hayır. Özellikle Erzincan gibi otoyolu olmayan şehirlerde, hızın kazandırdığı birkaç dakika, beraberinde çok daha büyük kayıplar getirebilir.
Türkiye’de pek çok sürücü, özellikle boş yollarda “biraz daha hızlı gitmenin” zaman kazandıracağını düşünür. Ancak bu düşünceye Çekya’dan gelen bilimsel bir hesaplama net bir yanıt veriyor. Matematik profesörü Stanislav Štefan, otoyollarda hız sınırının artırılması tartışmaları sırasında yaptığı çalışmada, yüksek hızın gerçek kazancını ortaya koydu.
Çekya’daki Hesap: Yüksek Hız, Düşük Kazanç
Profesör Štefan, 100 kilometrelik bir yolculuk için farklı hızlara göre süre hesaplaması yaptı:
130 km/s ile: 46 dakika
140 km/s ile: 43 dakika (Kazanç: 3 dakika)
150 km/s ile: 40 dakika (130’a göre kazanç: sadece 6 dakika)
Yani hız 20 km/s arttığında, zaman kazancı sadece 6 dakika oldu.
Profesörün vardığı sonuç net: Yüksek hızlar, zaman açısından büyük avantaj sağlamaz. Ancak bu küçük kazanç; artan kaza riski, ceza ihtimali ve yakıt tüketimiyle kıyaslandığında mantıklı bir tercih olmaktan çıkar.
Türkiye ve Erzincan’da Durum Daha Kritik
Türkiye'de yasal hız sınırları şöyle:
Otoyol: 120 km/s
Bölünmüş yol: 110 km/s
Şehirler arası iki yönlü yol: 90 km/s
Şehir içi: 50 km/s
Erzincan’da ise otoyol bulunmuyor. Erzurum ve Sivas yönlerine giden yollar çoğunlukla bölünmüş kara yollarından oluşuyor. Bu yollar, yapısal olarak yüksek hıza uygun değil. Dar virajlar, yetersiz aydınlatma, mevsimsel buzlanma gibi etkenler, hız yapmanın riskini daha da artırıyor.
100 kilometrelik mesafelerde Türkiye’deki hız sınırlarına göre süre hesaplaması ise şöyle:
Eğer hızınız saatte 90 kilometre ise, bu mesafeyi yaklaşık 66 dakikada tamamlıyorsunuz.
Yasal sınır olan 110 km/s hızla aynı mesafe 54 dakikada kat edilebiliyor.
Hızınızı 120 km/s'ye çıkardığınızda süre 50 dakikaya düşüyor, yani sadece 4 dakikalık bir kazanç elde ediliyor.
Hızınızı daha da artırıp 130 km/s’ye çıkarsanız, bu mesafe 46 dakikada tamamlanıyor ve 110 km/s’ye göre sadece 8 dakikalık bir kazanç sağlanıyor.
Bu tablo, hız yaptığınızda zaman kazancınızın 8 dakikayı geçmediğini gösteriyor. Ancak karşılığında ödenecek bedeller çok daha büyük olabilir.
Hızın Gizli Maliyetleri
Kaza Riski: Hız arttıkça çarpışma şiddeti geometrik olarak büyür, hayati risk artar.
Zihinsel Yorgunluk: Yüksek hızda sürücü daha fazla stres yaşar, hata yapma ihtimali artar.
Ekonomik Zarar: Trafik cezaları, artan yakıt tüketimi ve araç yıpranması, bütçeye doğrudan zarar verir.
Toplumsal Sonuç: Kaza anında sadece sürücü değil, yolcular ve diğer araçlar da etkilenir.
Kazandıran Hız Değil, Akıldır
Erzincan özelinde ve Türkiye genelinde görüldüğü gibi, hız yapmanın zaman açısından sağladığı kazanç sınırlıdır. Üstelik bu kazanç; can güvenliğinden, araç sağlığından ve toplumsal sorumluluktan daha önemli değildir.
Sürücülerin, birkaç dakika erken varmak uğruna hayatlarını ve başkalarının hayatlarını tehlikeye atmamaları gerekiyor. Unutmayın, yola çıktığınızda hedefiniz sadece varmak değil, sağ salim varmak olmalıdır.
