Gıda Zehirlenmesi Vakaları Artışta: Uzmanlardan Kritik Uyarılar
Türkiye’de son haftalarda art arda yaşanan gıda zehirlenmesi olayları, hem üretim hem de tüketim aşamasındaki hijyen uygulamalarını yeniden tartışmaya açtı. Uzmanlar, artan vakaların hem yapısal hem de bireysel hatalardan kaynaklandığını belirterek vatandaşlara önemli uyarılarda bulundu.
Uzmanlara göre, gıda zehirlenmelerinin temel sebepleri arasında hijyen eksikliği, uygun olmayan saklama koşulları ve yetersiz denetim uygulamaları bulunuyor. Gıdaların 5 derece ile 63 derece arasındaki “tehlikeli sıcaklık bölgesi”nde uzun süre bekletilmesi bakterilerin hızla çoğalmasına yol açarak vakaları artırıyor.
“Soğuk Zincirin Kırılması Riski Büyütüyor”
Uzmanlar özellikle et, tavuk ve deniz ürünleri gibi riskli gıdalarda iç sıcaklığın en az 75 dereceye ulaşması gerektiğini belirtiyor. Bu ısıya ulaşmayan ürünlerde patojen mikroorganizmaların yaşamaya devam ettiği ve bunun zehirlenmelerde en kritik etkenlerden biri olduğu ifade ediliyor.
Açıkta satılan sokak lezzetlerinin de kontrolsüz koşulları nedeniyle büyük risk taşıdığına dikkat çekilerek, özellikle tavuk döner gibi ürünlerde yoğunluğun artmasıyla iç sıcaklığın yeterli seviyeye ulaşmadığı, saatlerce açıkta bekleyen mayonezli mezelerin ise bakteri çoğalması için ideal ortam oluşturduğu vurgulanıyor.
Midye, Pilav ve Kumpir İçin Çifte Tehlike
Kabuklu deniz ürünlerine ayrı bir parantez açan uzmanlar, midyelerin kirli sulardan toplanması veya uygun soğuk zincirde taşınmaması durumunda bakteriyel risklerin yanı sıra ağır metal tehlikesinin de ortaya çıktığını belirtiyor.
Nişasta oranı yüksek pilav ve kumpir gibi gıdaların ise tehlikeli sıcaklık aralığında beklemeleri durumunda ısıya dayanıklı toksin üreten bakterilere ev sahipliği yapabileceği uyarısı yapılıyor.
Tüketici Hataları da Gıda Kadar Riskli
Gıda zehirlenmelerinin yalnızca işletmelerdeki hatalardan kaynaklanmadığını aktaran uzmanlar, tüketicilerin evde sıkça yaptığı yanlış uygulamaları şöyle sıralıyor:
-
Pişmiş yemekleri oda sıcaklığında iki saatten fazla bekletmek
-
Donmuş gıdaları tezgahta çözdürmek
-
Artan yemeklerin yavaş soğutulmasına izin vermek
-
Çiğ et ve tavuk sularının buzdolabında diğer gıdalara teması
-
Şişmiş veya hasarlı ambalajları göz ardı etmek
Şişmiş ambalajların mikrobiyal aktivitenin belirtisi olduğuna dikkat çeken uzmanlar, bu tür ürünlerin tüketilmesinin botulizm gibi ölümcül sonuçlar doğurabileceğini ifade ediyor.
Restoran ve Yemekhanelere HACCP Uyarısı
Gıda güvenliğinin HACCP sistemi üzerine kurulu olduğunu vurgulayan uzmanlar, işletmelerin her adımı kayıt altına alması gerektiğini; pişirme, hızlı soğutma ve sıcak servis gibi kritik süreçlerin titizlikle takip edilmesinin şart olduğunu belirtiyor.
“Güvenli Gıda Üç Ayaklı Bir Sistemle Mümkün”
Uzmanlara göre güvenli gıdaya erişim;
bireyler, üreticiler ve devlet arasında paylaşılan bir sorumluluk gerektiriyor:
-
Bireyler: Evde hijyen ve saklama kurallarına uymalı
-
Üreticiler: HACCP sistemini eksiksiz uygulamalı
-
Devlet: Denetimleri artırmalı ve gıda mühendisi istihdamını güçlendirmeli
Artan vakaların ardından uzmanlar hem vatandaşları hem işletmeleri uyararak, hijyen ve kontrol mekanizmalarının aksatılmaması gerektiğini vurguluyor.