Anadolu’nun tarih öncesi zenginliğine katkıda bulunan birçok medeniyet arasında, Frigler özel bir yere sahip. M.Ö. 1200’lü yıllarda Balkanlar üzerinden Anadolu’ya göç eden Frigler, Hititler’in çöküşüyle birlikte İç Anadolu’da siyasi ve kültürel anlamda güçlü bir yapı kurdu. Bu halk, özellikle Gordion’u başkent ilan ederek tarihe damga vurdu.
Gordion: Bir Medeniyetin Nabzı
Bugünkü Ankara iline bağlı Polatlı ilçesi yakınlarında yer alan Gordion, Frigler’in kalbi olarak kabul ediliyor. Sadece bir yönetim merkezi değil; aynı zamanda kültürel, dini ve ekonomik açıdan da medeniyetin beşiği konumundaydı. Kent, anıtsal mimarisi, devasa tümülüsleri (kral mezarları) ve arkeolojik kalıntılarıyla bugün bile ziyaretçilerine Friglerin görkemli geçmişini fısıldıyor.
Kral Midas: Efsane ve Gerçek Arasında
Frigler'in en tanınmış hükümdarı olan Kral Midas, sadece Anadolu'da değil, dünya mitolojisinde de önemli bir figür. "Dokunduğu her şeyi altına çeviren kral" olarak efsaneleştirilen Midas, aslında Frigler’in ekonomik ve kültürel açıdan en güçlü olduğu dönemin hükümdarıydı. Onun döneminde dokuma sanatı, müzik ve yazı sistemleri büyük gelişim gösterdi. Bugün Frig yazısı ve müzik aletleri hâlâ arkeologlar ve tarihçiler tarafından ilgiyle inceleniyor.
Frigler’in Yıkılışı: Kuzeyden Gelen Tehlike
Ancak hiçbir medeniyet sonsuza dek ayakta kalamıyor. M.Ö. 700’lü yıllarda kuzeyden gelen Kimmer istilaları Frigya’yı yerle bir etti. Gordion düştü, kent yağmalandı ve büyük Frig medeniyeti tarihin karanlık sayfalarına gömüldü. Efsanelere göre, son Frig Kralı Midas, bu yenilgiyi hazmedemeyerek intihar etti.
Arkeolojik Miras: Sessiz Tanıklar Konuşuyor
Bugün Gordion, hem Türk hem de dünya arkeolojisi için büyük öneme sahip. Geniş çaplı kazılarla gün yüzüne çıkarılan kalıntılar, Friglerin gündelik yaşamından inanç sistemlerine kadar birçok ipucu sunuyor. Özellikle Tümülüs Midas (Midas’ın Mezarı olarak bilinen yapay tepe), Anadolu’da inşa edilmiş en büyük mezar yapılarından biri olarak ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Frigya’nın Mirası Yaşıyor
Her ne kadar Frigler tarih sahnesinden silinmiş olsa da bıraktıkları kültürel miras, Anadolu’nun kadim topraklarında yaşamaya devam ediyor. Bugün Gordion, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alıyor ve bu eşsiz medeniyetin hatırası hem akademik çevrelerde hem de kültürel gezilerde yaşatılıyor.
