Tüm Testler Tamam, Üretim Hâlâ Başlamadı
Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan altın madeni sahasında hem şirket tarafından yapılan testler hem de ilgili bakanlıkların gerçekleştirdiği denetimler tamamlandı. Yapılan incelemelerde çevre açısından herhangi bir risk bulunmadığı açıklandı. Ancak tüm hazırlıklara rağmen İliç Altın Madeni’nde üretim hâlâ başlamadı. Bu durum kamuoyunda “Neden açılmıyor?” sorusunu gündeme getirdi.
Uzmanlara göre madenin üretime açılmaması, Türkiye’nin enerji ve madencilik alanındaki dışa bağımlılığını artırma riski taşıyor. Yetkililer, İliç’te üretime geçilmesi durumunda Türkiye’de ilk kez çevreye duyarlı kapalı sistem sülfitli cevher zenginleştirme teknolojisinin kullanılacağını belirtiyor. Bu yeni sistem, hem çevresel etkilerin minimuma indirilmesini sağlıyor hem de iş güvenliği açısından daha güvenli bir süreç vadediyor.
Tüm bu olumlu gelişmelere rağmen İliç Altın Madeni’ndeki sessizlik sürerken, bölge halkı ve sektör temsilcileri sürecin bir an önce netleşmesini bekliyor. Türkiye’nin kaynaklarını ekonomiye kazandıracak modern teknolojiye sahip bu tesisin neden hâlâ açılmadığı merak konusu olmaya devam ediyor.
İliç’te Üretim Beklentisi Büyüyor: Ekonomik Sıkıntılar Derinleşiyor
Erzincan’ın İliç ilçesinde 13 Şubat 2024 tarihinde meydana gelen toprak kaymasının ardından faaliyetleri durdurulan Çöpler Altın Madeni için yöre halkı ve bölge esnafından “yeniden üretim başlasın” çağrısı yükseliyor. İlçede hem esnaf hem de vatandaş, uzun süredir devam eden ekonomik belirsizliğin artık sona ermesini istiyor.
Yöre Halkı: “İşsizliğimiz Artıyor, Geçinemiyoruz”
İliç’te 15 yıldır faaliyet gösteren ve bölge ekonomisinin temel direklerinden biri olan Çöpler Altın Madeni’nde üretimin durması, binlerce aileyi doğrudan etkiledi. İlçede özellikle işsizlik büyük bir soruna dönüştü. Vatandaşlar, çay ocaklarında, kahvehanelerde iş beklerken esnaf kepenk kapatma noktasına geldi. Çevre illere kadar uzanan ekonomik etkiyle birlikte Erzincan, Sivas, Elâzığ ve Malatya gibi şehirlerde de ticaret ve inşaat sektörü olumsuz etkilendi.
Bir iş makinesi operatörü, “Eskiden herkesin işi vardı, şimdi köyler, ilçeler durmuş durumda. Buradaki maden Erzincan’dan Elazığ’a, Sivas’a kadar bir ekonomiyi ayakta tutuyordu” diyerek yaşanan sıkıntıyı özetledi.
Ekonomik Kayıp Büyüyor
Madenin 17 aydır kapalı kalması nedeniyle Türkiye’nin yaklaşık 1,4 milyar dolar milli gelir kaybı yaşadığı belirtiliyor. Üretimin durmasıyla birlikte yaklaşık dört bin kişilik doğrudan ve dolaylı istihdam da kesintiye uğradı. Üç bin 500 taşeron çalışan, üretimin yeniden başlamasını bekliyor. İlçede sağlık alanında açılan 67 kişilik temizlik kadrosuna 14 bin başvuru yapılması, işsizliğin geldiği boyutu açıkça gösteriyor.
İliç halkı kadar bölgenin iş dünyası da madenin yeniden açılmasını talep ediyor. Erzincan Ticaret Borsası Başkanı Nadir Akar, “Sadece bölge esnafı değil, Türkiye ekonomisi de zarar gördü. Üretim durduğunda ticaret çarkı tamamen bozuldu” dedi. Erzincan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Tanoğlu da “Altın ihtiyacı bitmedi. Üretim güvenli şekilde yeniden başlamalı” açıklaması yaptı.
Uzmanlar: “Çevre Riski Yok, Üretim Başlamalı”
Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cemalettin Okay Aksoy, yapılan denetim ve testlerin ardından çevresel risk bulunmadığını belirterek, “Madeni kapalı tutmak, ülkenin enerji ve madencilik açığını büyütür. Sabırlı Vadisi temizlendi, 6 bin su ve 700 toprak numunesinde kirlilik tespit edilmedi” dedi. Ayrıca Çöpler Altın Madeni’nin açılması halinde Türkiye’de ilk kez sülfitli cevher zenginleştirme teknolojisinin kullanılacağını, bunun kapalı sistemle çevreye duyarlı ve güvenli bir yöntem olduğunu vurguladı.
Türkiye Ekonomisi İçin de Kritik
Merkez Bankası ve Dünya Altın Konseyi verilerine göre Türkiye, 2024 yılında 32,2 ton altın üretti ancak 153 ton talep, 123,8 ton ithalat yaptı. Üretim dururken altın ithalatı Türkiye’nin en büyük cari açık kalemlerinden biri olmaya devam ediyor.
İliç’in Beklentisi: Üretim Başlasın, Hayat Normale Dönsün
İliç’te halkın ortak beklentisi, üretimin tüm tedbirler alınarak, çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yeniden başlaması yönünde. Vatandaşlar, “Ekmeğimizi kazandığımız yere kavuşmak istiyoruz. Çocuklarımızın geleceği, esnafımızın geleceği için artık bu belirsizlik bitsin” diyor.
Bölge siyasileri ve sivil toplum kuruluşları da aynı görüşte birleşiyor: “Tüm önlemler alındıysa üretim başlamalı.”
