Gündelik hayatta sıkça karşılaştığımız Alzheimer, Parkinson gibi hastalıkların, hatta belki de adını ilk kez duyacağınız bazı rahatsızlıkların, onları ilk kez tanımlayan ya da üzerlerinde çığır açan çalışmalar yapan bilim insanlarının isimleriyle anıldığını biliyor muydunuz? Tıp literatüründe bu şekilde ölümsüzleşen nice bilim insanı ve onların insanlığa sunduğu paha biçilmez katkılar bulunuyor. Gelin, isimleri hastalıklara kazınan bu öncülerin hikayelerine ve keşiflerine yakından bakalım.
Alzheimer'dan Parkinson'a: İsimleri Yaşayan Hastalıklar
Tıp tarihinde birçok hastalık, onları ilk tanımlayan veya önemli çalışmalar yapan bilim insanlarının adlarıyla anılıyor. Bu durum, hem o bilim insanlarına duyulan minnetin bir ifadesi hem de bilimsel keşiflerin kalıcılığının bir göstergesi olarak kabul ediliyor. İşte isimleri hastalıklara kazınan bazı önemli bilim insanları ve keşfettikleri ya da üzerine önemli çalışmalar yaptıkları hastalıklar:
Alois Alzheimer ve Alzheimer Hastalığı
Alman psikiyatrist ve nöropatolog Alois Alzheimer, 1906 yılında "presenil demans" olarak adlandırdığı ve daha sonra kendi adıyla anılacak olan Alzheimer hastalığını ilk kez tanımlayan kişidir. Auguste Deter adlı hastasının beyin dokusunu inceleyerek hastalığın karakteristik bulgularını ortaya koymuştur.
James Parkinson ve Parkinson Hastalığı
İngiliz doktor James Parkinson, 1817 yılında "Titrek Felç Üzerine Bir Deneme" adlı eserinde titreme, rijitlik, hareketlerde yavaşlama ve duruş bozukluğu ile karakterize olan bir durumu tanımlamıştır. Bu durum, daha sonra Parkinson hastalığı olarak adlandırılmıştır.
Thomas Hodgkin ve Hodgkin Lenfoma
İngiliz hekim Thomas Hodgkin, 1832 yılında lenf bezlerinde görülen ve kendine özgü hücre tipleriyle karakterize bir hastalığı tanımlamıştır. Bu hastalık günümüzde Hodgkin lenfoma olarak bilinir.
Carl Wernicke ve Wernicke Ensefalopatisi
Alman nörolog ve psikiyatrist Carl Wernicke, 1881 yılında özellikle alkoliklerde görülen ve konfüzyon, göz hareketlerinde anormallikler ve ataksi ile karakterize bir durumu tanımlamıştır. Bu durum Wernicke ensefalopatisi olarak adlandırılır.
Huntington'ın İzinde: Huntington Hastalığı
Amerikalı hekim George Huntington, 1872 yılında ailesinde nesiller boyu görülen ve koreiform hareketler, psikiyatrik sorunlar ve demans ile karakterize kalıtsal bir nörolojik bozukluğu tanımlamıştır. Bu hastalık Huntington hastalığı olarak bilinir.
Behçet'in Mirası: Behçet Hastalığı
Türk dermatolog Hulusi Behçet, 1937 yılında ağızda ve genital bölgede tekrarlayan ülserler ile gözde inflamasyonun eşlik ettiği bir hastalığı tanımlamıştır. Uluslararası alanda da tanınan bu hastalık, Behçet hastalığı olarak adlandırılmaktadır.
Crohn'un Tanımladığı İnflamatuar Bağırsak Hastalığı
Amerikalı gastroenterolog Burrill Bernard Crohn, 1932 yılında terminal ileumda (ince bağırsağın son kısmı) görülen kronik inflamatuar bir bağırsak hastalığını diğer kolit türlerinden ayırarak tanımlamıştır. Bu hastalık günümüzde Crohn hastalığı olarak bilinir.
Bu sadece birkaç örnek ve tıp tarihinde isimleri hastalıklara verilmiş daha pek çok bilim insanı bulunmakta... Onların titiz çalışmaları ve bilimsel merakları sayesinde bugün pek çok hastalık daha iyi anlaşılıyor ve tedavi edilebiliyor.
