Tarihsel kökenleri yüzlerce yıl öncesine uzanan geleneksel tiyatro sanatları, UNESCO tarafından "İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası" olarak tanımlanan değerli hazineler arasında yer alıyor. Türkiye’den Endonezya’ya, bu sanatsal gelenekler yalnızca eğlence değil, aynı zamanda kültürel bir ayna işlevi görüyor. İşte dünyanın dört bir yanından sahneye çıkan bu kadim sanatların kısa bir yolculuğu...
Meddahlık – Türkiye
Türk sözlü anlatı geleneğinin göz alıcı örneklerinden biri olan meddahlık, sadece bir sandalye, bir mendil ve bir değnekle yüzlerce karakteri sahneye taşıyan bir tiyatro biçimi. Meddahlar, dinleyicilerini hem güldürüp hem düşündüren öykülerle, toplumsal eleştirileri mizahi bir dille aktarıyor. “Hak dostum, Hak!” nidasıyla başlayan anlatılar, geçmişin sosyo-politik atmosferini sahneye taşıyarak adeta dönemin aynası oluyor.
Kabuki ve Noh – Japonya
Kabuki, 17. yüzyılda doğarak dinî kökenlerden hızla uzaklaşan ve zamanla dramatik anlatıya evrilen Japon tiyatrosunun en renkli dallarından biri. Erkek oyuncuların kadın rollerine de büründüğü bu sahne sanatı, zaman zaman ahlaki tartışmaların da merkezinde yer aldı. Kabuki’nin dramatik zenginliği, daha sade ve felsefi olan Noh tiyatrosuyla aynı estetik çizgide buluşuyor.
Kathakali – Hindistan
Kerala bölgesinin renkli sahnelerinde hayat bulan Kathakali, görkemli makyajı, etkileyici kostümleri ve klasik Hint dansının izlerini taşıyan teatral yapısıyla izleyenleri büyülüyor. Kraliyet saraylarında ve tapınak şenliklerinde oynanan bu tiyatro, aynı zamanda Sanskrit tiyatrosunun yaşayan örneklerinden biri olan Kutiyattam ile de köklü bir bağ taşıyor.
Pekin Operası – Çin
18. yüzyıl Çin’inin görkemli sanat formu olan Pekin Operası, dans, şarkı, müzik ve dövüş sanatlarını harmanlayan yapısıyla dikkat çekiyor. Hem aristokrat kesimin hem de halkın ilgisini kazanmayı başaran bu opera formu, geleneksel Çin kültürünün bir sentezi olarak sahnede yaşamaya devam ediyor.
Wayang Kulit – Endonezya
Gölgelerle anlatılan bir efsane... Wayang Kulit, deriden yapılmış kuklaların perde arkasında hayat bulduğu geleneksel bir kukla tiyatrosu. Kukla ustasının ustaca yönlendirdiği karakterler, Endonezya’nın mitolojik ve tarihî öykülerini yeniden canlandırıyor. UNESCO tarafından korunmaya alınan bu sanat formu, gölgeyle gerçeği ustalıkla harmanlıyor.
