Hükümet, vergi sistemini sadeleştirmek ve gelir dağılımında adaleti artırmak amacıyla yeni bir düzenleme paketi hazırladı. Özellikle kira gelirlerinden alınan vergiler, harçlar ve ruhsat ücretlerinde değişiklik öngören teklif, ekonomide kayıt dışılığı azaltmayı ve kamu gelirlerini daha dengeli hale getirmeyi hedefliyor. TBMM’ye sunulan paket, hem bireysel vergi mükelleflerini hem de işletmeleri yakından ilgilendiriyor.
Kiracılara, emeklilere ve mülk sahiplerine ne geliyor?
-
Kira gelirlerinde istisna düzenlemesi: Kendi binalarını mesken olarak kiraya verenlerin elde ettiği kira gelirleriyle ilgili istisna yeniden düzenleniyor; özellikle emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlara ilişkin kurallar değişecek. Bu hüküm 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek.
-
Kredi ile alınan kira geliri farkı kapatılacak: Kredili alınan gayrimenkul nedeniyle ortaya çıkan vergi avantajı/kayıplar dengelenmeye çalışılıyor. Böylece, kredi kullanarak alınan evler yüzünden vergi adaletsizliği azaltılacak.
-
Konut hariç kiralamalarda faiz gideri indirimi: Konut dışındaki kiralamalarda, bu kiraların finansmanı için ödenen faizler gider olarak dikkate alınabilecek. Ayrıca, konut olarak kiraya verilen tek bir gayrimenkul için alım bedelinin yüzde 5’i, satın alındığı yıldan itibaren 5 yıl boyunca indirilebilecek. Bu maddeler, 2025 yılı gelirlerine uygulanmak üzere teklifin yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek.
Harç ve ruhsatlarda önemli değişiklikler
Teklif, pek çok alanda yeni yıllık harç ve ruhsat bedelleri getiriyor veya mevcut istisnaları değiştiriyor. İşte öne çıkanlar:
-
Noter harçları: İkinci el araç satışlarında noter harcı için yeni asgari tutar getiriliyor (1000 TL'den az olmayacak). Bu düzenleme yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.
-
Kuyum, ikinci el araç ve taşınmaz ticareti yetki belgeleri için yıllık harçlar: Teklifte, kuyum işletmeleri, ikinci el araç ticareti yapanlar ve emlak ticareti yapanlar için işletme başına yıllık sabit harçlar belirleniyor (örneğin kuyum yetki belgesi için 30.000 TL, ikinci el araç ve taşınmaz ticareti belgeleri için 20.000 TL gibi).
-
Özel sağlık kuruluşları ve laboratuvar ruhsatları: Ayakta tedavi yapan özel sağlık kuruluşları, muayenehaneler ve poliklinikler için yıllık ruhsat harçları getiriliyor (örneğin muayenehane 20.000 TL, poliklinik 30.000 TL, tıp merkezi 50.000 TL gibi).
-
Veteriner ve hayvan hastaneleri ruhsatları için de yıllık harçlar belirlendi.
-
Kıymetli maden rafinerileri ve faaliyet izinleri için yüksek tutarlı yıllık harçlar öngörülüyor (milyon TL seviyelerinde).
-
Bu harçların bir kısmı 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek; bazı küçük uygulamalar ise teklifin yayımını izleyen ayda başlayacak.
Tapuda beyan ve cezalar nasıl değişecek?
Tapu işlemlerinde, işlem sonrası beyan edilen bedelin emlak vergisi değerinin altında olduğu anlaşılırsa, eksik harç için ceza uygulanıyor. Teklif, bu cezayı yüzde 25 yerine “bir kat” (yani bedel kadar) şeklinde yeniden düzenleyebilecek — ceza hesaplamasında değişiklik söz konusu.
Kısaca diğer önemli maddeler
-
Yükseköğretimde ücret güncellemesi kuralları vakıf üniversiteleri için netleştiriliyor; ücret artışları belirli enflasyon göstergelerine göre yapılacak.
-
Bireysel emeklilikte devlet katkısı oranı düzenleniyor; Cumhurbaşkanı’na bu oranı esnetme yetkisi veriliyor.
Ne zaman yürürlüğe girecek?
Teklifteki bazı hükümler ilan tarihinden sonra (yayımını izleyen ay) yürürlüğe girecek; bazıları ise açıkça 1 Ocak 2026 için planlanmış. Bazı vergi düzenlemeleri ise 2025 gelirlerine uygulanmak üzere geriye dönük etkili olacak (teklif yayımlandığında yürürlüğe girer).
Vatandaş ne yapmalı?
-
Eğer kiraya veren, yatırım yapan ya da işletme ruhsatlarıyla ilgiliyseniz, bu teklif yasalaşırsa sizin için ne değişeceğini bir mali müşavir veya vergi danışmanı ile görüşün.
-
Konut alım-satımı, tapu beyanı veya ikinci el araç satışlarında beyan edilen bedellere dikkat edin; eksik beyan ceza doğurabilir.
-
Özel sağlık, kuyum veya ikinci el araç ticareti yapan işletmeler, yıllık ruhsat harcı getirildiği takdirde mali planlarını güncellemeliler.