Erzincanımız Birinci Dünya savaşı sırasında, düşman işgaline uğramıştı.
1916 yılının Temmuz ayının ilk haftasındaki Rus işgali, 13 Şubat 1918 de, ordu ve milis kuvvetlerinin Erzincan’a girmesi ile sona ermiştir.
Kurtuluş bayramı dolayısıyla şehirde çeşitli etkinlikler düzenlendi. Valilik ve Belediye tarafından düzenlenen etkinliklerde, konser programları, sergiler, şiir dinletisi, cirit müsabakaları, dünya organtiring kayak şampiyonası yer aldı.
İşgal yıllarında özelikle Ermenilerin Erzincan halkına yaptığı mezalimi, bizler işgal sırasında Erzincan’da kalan büyüklerimizden dinlemişizdir. Ayrıca Ermeniler’in Erzincan’da ve doğu illerinde yaptıkları mezalim, tarihçilerin bu konudaki araştırmalarının yer aldığı kitaplarda anlatılmaktadır. İşgalcilerin, mazlum Erzincan halkına yaptıkları türlü işgenceler Erzincan’dan çekilmek zorunda kaldıkları güne kadar devam etmiştir. Eğer kurtuluş gerçekleşmeseydi, çok sayıda Erzincanlı, kapatıldıkları binalarda, Ermeniler tarafından yakılacaktı.
Erzincan’ın işgalden kurtulmasında, ve kurtarma harekatının bölgede sürdürülmesinde; “Doğunun Fatih’i” olarak tanımlanan, o sırada Kur. Alb. olan Kazım Karabekir Komutasındaki 1. Kolordu ile 5. Kafkas Kolordusu ve 2. Kafkas Kolordusu görev almıştır. Binbaşı Halit Komutasındaki milis kuvvetleri, kurtarma harekatına, şehrin güney kesiminden Fırat’ı geçerek iştirak etmişlerdir.
Sonraki yıllarda Erzincan’ı ziyaret eden Kazım Karabekir Paşaya, Mutasarıf ve Belediye Başkanının imzası ile Belediye Meclisi tarafından Fahri hemşehrilik payesi verilmiştir.
Karabekir Paşanın kendisine sunulan fahri hemşehrilik dolayısı ile Erzincan halkına hitaben gönderdiği, 21 Eylül 1923 tarihli yazıda şöyle denilmiştir:
“Çok sevdiğim Erzincan’ın hemşehrisi olmakla, şerefyabım.
Vatanımızın diğer kısımları ile birlikte, Erzincan’ımızın da refah ve saadeti için bütün gücümle çalışacağıma müsaede etmesini Cenab-ı Hak’tan diler teşekkürlerimin kabulünü rica ederim, muhterem hemşehrilerim.”
Kutsal vatan toprakları ile birlikte Erzincan’ın düşman işgalinden kurtarılması harekatında canlarını veren aziz şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyoruz.
