Diş sağlığı, sadece estetik bir kaygıdan ibaret değil, aynı zamanda genel vücut sağlığının da önemli bir göstergesidir. Ancak Türkiye'de bu konuda farkındalık artmasına rağmen, ne yazık ki tablo pek iç açıcı değil. Konunun uzmanları, bu önemli konuyu gündeme taşıyarak, çarpıcı verilerle Türkiye'deki ağız ve diş sağlığı durumunu gözler önüne serdi. Uzmanlara göre, ülkemizde 15 yaşından sonra çürük, kayıp ve dolgulu diş sayısı (DMFT endeksi) giderek artıyor ve 65 yaşından sonra bu sayı 22'ye kadar çıkabiliyor. Toplumun neredeyse tamamında diş eti sorunları görülüyor.
Diş Hekimi Korkusu ve Sağlık Sorunları
Uzmanların ortak görüşü, ağız ve diş sağlığının korunmasında asıl hedefin çocuklar olması gerektiği yönünde. Erken yaşta bilinçlendirilen çocukların, ileride oluşabilecek dentofobi (diş hekimi korkusu) denilen durumun önüne geçeceğini belirtiyorlar. Aksi takdirde, ağız sağlığına yeterince önem verilmemesi, ilerleyen yaşlarda başka sağlık sorunlarına da davetiye çıkarıyor. Ebeveynlere de büyük görev düşüyor. Asitli içecek ve şekerli gıda tüketiminin azaltılması, yeterli vitamin ve mineral alımı ile 6 ayda bir düzenli diş hekimi kontrolleri, alınacak başlıca önlemler arasında yer alıyor.
Bir başka uzmana göre, çocuklarda çürük oranının %60-80 seviyelerinde seyrettiğini, bunun da gelişmiş ülkelere göre oldukça yüksek olduğunu ifade ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu verileri de bu durumu destekliyor; kişi başına yılda düşen diş fırçası ve macun sayısının ideal seviyenin çok altında olduğu görülüyor. İdeal kullanımın yılda 4 diş fırçası ve 6-8 tüp diş macunu olması gerekirken, bu sayı Türkiye'de 1-2 civarında kalıyor.
Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler
Uzmanlar, sağlıklı bir ağız ve diş yapısı için yapılabilecekleri şöyle sıralıyor:
-
Doğru Beslenme: Fast food, asitli içecekler ve şekerli gıdalardan uzak durulmalı.
-
Düzenli Fırçalama: Günde en az iki kez, doğru teknikle dişler fırçalanmalı, florürlü macun kullanılmalı.
-
Diş İpi ve Gargaralar: Fırçalamaya ek olarak diş ipi ve ağız gargarası kullanımı ihmal edilmemeli.
-
Periyodik Kontroller: Ağrı beklenmeden, en az altı ayda bir düzenli diş hekimi kontrolüne gidilmeli.
-
Erken Yaşta Eğitim: Çocuklar, bir yaşından itibaren düzenli olarak diş hekimi kontrollerine götürülmeli ve onlara diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı.
Sonuç olarak, Türkiye'de ağız ve diş sağlığı bilincini artırmak için bireysel çabaların yanı sıra toplumsal düzeyde de adımlar atılması gerektiği açıkça görülüyor. Erken teşhisin, hem tedavinin kolaylığını hem de maliyeti düşürdüğünü unutmamak gerekiyor.
