Modern yaşam temposu, sağlıklı ve dengeli beslenmeyi zorlaştırıyor. Bu durum ise vücudun ihtiyaç duyduğu bazı temel vitaminlerin eksikliğine yol açabiliyor. Bunlardan biri de B12 vitamini. Özellikle enerji üretiminde, sinir sistemi sağlığında ve kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda kritik rol oynayan bu vitamin, eksikliği durumunda birçok sağlık sorununu da beraberinde getiriyor.
B12 vitamini, bilimsel adıyla kobalamin, DNA üretimi, kırmızı kan hücrelerinin oluşumu ve merkezi sinir sistemi gelişimi için gereklidir. Ayrıca cilt, saç ve tırnak sağlığında da önemli bir rol oynar. Bu vitamin, vücut tarafından üretilemez; dolayısıyla dışarıdan besinler yoluyla alınması gerekir.
B12 Seviyesi Kaç Olmalı?
Laboratuvar testlerinde genellikle mililitre başına 160-950 pikogram (pg/mL) aralığı normal kabul edilir. Ancak bu değerler, kullanılan analiz yöntemine ve laboratuvarın referans aralığına göre değişiklik gösterebilir.
Eksiklik Neden Olur?
B12 eksikliği çoğunlukla yetersiz hayvansal gıda tüketimiyle ilişkilendirilir. Özellikle vegan beslenen kişilerde bu risk daha yüksektir. Ayrıca mide ve bağırsak problemleri, bazı cerrahi işlemler, Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi rahatsızlıkları da B12 emilimini engelleyebilir.
Metformin, proton pompası inhibitörleri gibi bazı ilaçlar da B12 düzeylerini düşürebilir. Kimi durumlarda kandaki B12 seviyesi normal gözükse de, hücrelere taşınmadığı için fonksiyonel eksiklik meydana gelebilir.
B12 Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
-
Sürekli yorgunluk ve halsizlik
-
Mide bulantısı, kusma, ishal
-
İştahsızlık ve ani kilo kaybı
-
Ağızda yara ve dilde tahriş
-
Ciltte sararma
-
Uzuvlarda uyuşma ve karıncalanma
-
Nefes darlığı ve kalp çarpıntısı
Bu belirtiler ciddiye alınmalı ve uygun testlerle vitamin seviyeleri kontrol edilmelidir.
B12 Eksikliği Hangi Sorunlara Yol Açar?
Yetersiz B12 alımı sinir sistemi bozuklukları, kas zayıflığı, cilt solgunluğu, kilo kaybı ve hafıza sorunlarına kadar birçok rahatsızlığa neden olabilir. Uzun süreli eksiklik nörolojik komplikasyonlara yol açabilir ve geri dönüşü zor hasarlar bırakabilir.
B12 Vitamini Nasıl Artırılır?
Beslenme şeklinize hayvansal gıdaları dahil etmek B12 seviyenizi artırmanın en etkili yoludur. B12 açısından zengin besinler şunlardır:
-
Kırmızı et, tavuk
-
Karaciğer, böbrek gibi sakatatlar
-
Somon, sardalya, alabalık, ton balığı gibi deniz ürünleri
-
Yumurta
-
Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri
-
Ispanak, mantar, patates gibi bazı sebzeler
-
B12 ile zenginleştirilmiş tahıllar ve bitkisel sütler
Gerektiğinde doktor kontrolünde B12 takviyesi de kullanılabilir.