Vücudunuzun bir saati var ve bu saat sessizce sizi yönetiyor. Uyanmanız, acıkmanız, uykunuzun gelmesi hatta gün içinde enerjinizin yükselip düşmesi…
Tüm bunların ardında “sirkadiyen ritim” adı verilen biyolojik bir döngü yatıyor. Sirkadiyen ritim, bedenin 24 saatlik doğal işleyişini tanımlar. Ancak bu ritim bozulduğunda, yalnızca uykusuzlukla değil; hafıza problemleri, sindirim sorunları, hormon dengesizlikleri ve hatta kalp hastalıklarıyla bile karşılaşmak mümkün.
Gece geç saatlere kadar uyanık kalmak, vardiyalı çalışmak, sık seyahat etmek ya da sağlıksız beslenmek… Tüm bunlar vücudun iç saatini şaşırtarak “sirkadiyen ritim bozukluğu”na yol açabilir. Uzmanlara göre bu bozukluk yalnızca uykuya dalma güçlüğü ya da erken uyanmakla sınırlı değil. Zihin bulanıklığı, depresyon, bağışıklıkta zayıflama ve uzun vadede ciddi sağlık problemleri bu sessiz dengesizliğin sonucu olabilir.
Bazı bozukluk türleri ise yaşam tarzına bağlı olarak ortaya çıkar: Jet lag uzun seyahatlerin, Vardiyalı çalışma ise düzensiz uyku alışkanlıklarının başlıca nedenlerinden.
Gece geç uyuma alışkanlığı olan kişilerde ise "gecikmiş uyku fazı bozukluğu" adı verilen bir durum gelişebiliyor. Peki çözüm ne? Düzenli bir uyku programı, gün ışığına maruz kalmak, aynı saatlerde yemek yemek ve ekranlardan uzak bir uyku öncesi rutin oluşturmak bu sistemin yeniden sağlıklı işlemesi için atılabilecek ilk adımlar arasında.