Türkiye'de milyonlarca diyabet hastasının karşı karşıya kaldığı ciddi bir sağlık sorunu olan diyabetik ayak yaraları, zamanında müdahale edilmediğinde uzuv kaybına kadar varan sonuçlar doğurabiliyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan uzmanlar, bu tehlikeli duruma karşı alınabilecek basit önlemleri ve tedavi yöntemlerini detaylı bir şekilde anlatarak diyabet hastalarına umut ışığı oldu.
Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Uzmanlar, diyabetik ayak yaralarının türüne, büyüklüğüne ve enfeksiyon durumuna göre farklı tedavi yöntemleri uygulandığını belirtiyor. Tedavinin temizlik ve bakımdan cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazede değişebildiğini ifade eden yetkililer, en önemli adımın yaraların oluşmasını engellemek veya ilerlemesini durdurmak olduğunu vurguluyor. Belirti veren yaraların ihmal edilmesi durumunda ise ayağın kaybedilmesi gibi ciddi sonuçlarla karşılaşılabileceği uyarısında bulunuluyor.
Diyabetik Ayak Yaralarında Tedavi Süreci
Yara tedavisinde ilk aşamanın temizlik olduğunu belirten uzmanlar, yaranın antiseptik solüsyonlarla nazikçe temizlenmesi ve steril gazlı bez ile kapatılması gerektiğini söylüyor. Enfeksiyon riskini azaltmak için pansumanların düzenli olarak yenilenmesinin önemine dikkat çekiyorlar. Enfeksiyonlu vakalarda antibiyotik tedavisi uygulanabileceğini, ilerlemiş vakalarda ise iyileşmeyi hızlandırmak için ölü dokuların cerrahi olarak çıkarılabileceğini ifade ediyorlar. Kan akışı bozulmuş hastalarda ise damar tıkanıklıklarını açmaya yönelik tedavilerin uygulanabileceğini belirtiyorlar. Ancak tedaviye geç kalınması durumunda kangren gelişebileceğini ve bu durumda amputasyonun kaçınılmaz olabileceği uyarısını yapıyorlar.
Yeni Nesil Tedavi Yöntemleri Umut Vaat Ediyor
Diyabetik ayak yaralarının tedavisinde hiperbarik oksijen ve topikal oksijen yöntemlerinin giderek daha fazla kullanıldığını belirten uzmanlar, hiperbarik oksijen terapisinin yara iyileşmesini hızlandırdığını, kan akışını artırdığını ve enfeksiyonlarla mücadelede beyaz kan hücrelerinin etkinliğini artırdığını söylüyor. Yeni nesil topikal oksijen tekniğinin ise özellikle küçük ve orta boyutlu yaralarda iltihabı azaltarak ağrıyı hafifletebileceğini ifade ediyorlar.
Diyabetik Ayak Yaralarından Korunmanın 8 Altın Kuralı
Enfeksiyon hastalıkları uzmanları, diyabetik ayak yaralarını önlemek veya ilerlemesini durdurmak için alınabilecek 8 önemli tedbiri şöyle sıralıyorlar:
-
Ayakları Düzenli Olarak Kontrol Etmek: Her gün ayaklarda kesik, yara, kabarcık, kızarıklık veya enfeksiyon belirtisi olup olmadığı incelenmeli.
-
Temizliğe Önem Vermek: Ayaklar günde bir kez ılık suyla yıkanmalı ve özellikle parmak araları iyice kurulanmalı.
-
Ayakların Nemini Korumak: Kurumayı önlemek için nemlendirici krem kullanılmalı ancak parmak aralarına sürülmemeli.
-
Ayakkabı ve Çorap Seçimine Dikkat Etmek: Rahat, tam oturan ayakkabılar tercih edilmeli, yumuşak ve dikişsiz çoraplar kullanılmalı.
-
Ayakları Korumak: Aşırı basınç ve darbelerden kaçınılmalı, uzun süre ayakta kalınmamalı.
-
Sigara İçmemek: Kan dolaşımını bozduğu için sigaradan uzak durulmalı.
-
Diyabete Uygun Beslenmek: Kan şekerini düzenleyen ve yara iyileşmesini hızlandıran besinler tüketilmeli.
-
Mevsime Uygun Önlemler Almak: Soğukta ayakları sıcak tutmak, sıcakta ise terlemeyi önlemek için uygun ayakkabılar tercih edilmeli.
Ayrıca, his kaybı olan hastaların ayaklarını sıcak yüzeylere temas ettirmemesi, sıcak havalarda hava alan ayakkabılar giymesi ve yara oluşumuna neden olabilecek parmak arası terliklerden ve çıplak ayakla kuma basmaktan kaçınılması gerektiği hatırlatılıyor.