Görme engellilerin dijital içeriklere erişimini kolaylaştıracak devrim niteliğinde bir ekran teknolojisi geliştirildi. UC Santa Barbara araştırmacılarının tanıttığı yeni sistem, ışık enerjisiyle fiziksel kabartılar oluşturabilen “optotaktil” ekran yapısıyla dikkat çekiyor. Bu teknoloji, pikselleri tümsek hâline getirerek ekrandaki şekil ve yazıların parmakla hissedilebilmesini sağlıyor.
Günümüzde kullanılan dokunmatik ekranların düz cam yüzeyle sınırlı olduğunu belirten araştırmacılar, yeni optotaktil yapının bu durumu kökten değiştireceğini vurguluyor. Geliştirilen sistem, elektrik kabloları veya motorlar yerine doğrudan ışık kullanarak pikselleri hareket ettiriyor. Böylece hem maliyet hem de karmaşık donanım ihtiyacı büyük ölçüde ortadan kalkıyor.
Işıkla Hareket Eden Pikseller
Teknolojinin merkezinde, içinde hava bulunan küçük odacıklar ve bunların içinde asılı duran ince bir grafit tabaka yer alıyor. Düşük güçlü lazer ya da projektörden gelen ışık, grafitin ısınıp havayı genleştirmesine neden oluyor. Bu basınçla piksel yüzeyi yaklaşık 1 milimetre yukarı doğru kalkıyor.
Araştırma ekibi, sistemin 2 ila 100 milisaniye arasında tepki verebildiğini belirtiyor. Bu hız sayesinde kullanıcılar, ekranda hareket eden şekilleri bile parmak uçlarıyla takip edebiliyor.
Geleneksel kabartmalı ekranlarda her piksel için ayrı motor veya kablo gerekmesine karşın, bu optik sistemde güç ve veri yalnızca ışıkla iletiliyor. Bu da ekranın daha ince, daha hafif ve daha uygun maliyetli olmasını sağlıyor.
Neden Önemli?
Yeni teknolojinin ölçeklenebilir olması en büyük avantaj olarak öne çıkıyor. Araştırmacılar, 1.500’ün üzerinde bağımsız piksel içeren bir prototip oluşturmayı başardı. Bu sayı, mevcut dokunsal ekranların sunduğu çözünürlüğün çok üzerinde.
Yüksek çözünürlük sayesinde yalnızca Braille metinleri değil, grafikler, haritalar ve hatta hareketli görüntüler de görme engelliler için erişilebilir hâle gelebilecek. Uzmanlar, gelecekte bu teknolojinin sanal gerçeklik cihazlarıyla birleşerek sanal nesnelere dokunma hissini bile mümkün kılabileceğini ifade ediyor.
