Avustralya’da 16 yaşından küçüklerin sosyal medya kullanımını yasaklayan düzenleme bugün itibarıyla yürürlüğe girdi. Dünyada bir ilk olarak hayata geçirilen uygulama kapsamında milyonlarca çocuk ve genç, sosyal medya hesaplarına erişimini kaybederken, yeni hesap açmalarının da önüne geçildi.
Yeni yasal düzenleme doğrultusunda Facebook, Instagram, X, YouTube, Snapchat ve TikTok’un da aralarında bulunduğu 10 popüler sosyal medya platformu, 16 yaş altı kullanıcılara ait hesapları kapatmak ve bu yaş grubuna yeni hesap açılmasını engellemekle yükümlü olacak. Kurallara uymayan platformlar için ise 49,5 milyon Avustralya dolarına (yaklaşık 33 milyon dolar) kadar para cezası öngörülüyor.
Hükümet yetkilileri, başlangıçta 10 platformu kapsayan yasağın, yeni sosyal medya uygulamalarının ortaya çıkması ya da genç kullanıcıların farklı platformlara yönelmesi halinde genişletilebileceğini açıkladı. Eski adı Twitter olan X dışında listede yer alan platformların tamamı, yasaya uyacaklarını bildirdi. Avustralya’da kullanıcı sayısı sınırlı olan ve çevrim içi güvenlik otoriteleri tarafından “düşük riskli” kategorisinde değerlendirilen Bluesky platformu da, düzenleme kapsamı dışında kalmasına rağmen 16 yaş altı kullanıcılar için yasak uygulayacağını duyurdu.
Uzmanlar, yasağın çocukları ve gençleri dijital risklerden korumayı amaçladığını belirterek, bu süreçte aile içi iletişim ve yüz yüze sosyal etkileşimin önemine dikkat çekiyor. Gençlere yönelik yapılan açıklamalarda, tatil döneminin telefon ve ekranlardan uzak, spor, müzik ve kitap gibi aktivitelerle değerlendirilmesi; arkadaşlar ve aileyle kaliteli zaman geçirilmesi tavsiye ediliyor.
16 yaş altına sosyal medya yasağına yönelik planların geçtiğimiz yıl kamuoyuna duyurulduğu hatırlatılırken, özellikle çocuklar arasında sosyal medyada yayılan tehlikeli meydan okumaların bu kararda etkili olduğu belirtiliyor. Ülkede yapılan kamuoyu yoklamaları da seçmenlerin büyük çoğunluğunun sosyal medya için yaş sınırının 16’ya yükseltilmesini desteklediğini ortaya koymuştu.
Düzenleme, hem iktidar hem de muhalefetin desteğiyle parlamentodan geçerken, bazı sosyal medya şirketleri yasağın çocukları koruma hedefini tam anlamıyla karşılamayacağını savundu. Buna karşın uygulama, dünya genelinde geniş yankı uyandırdı. Malezya, Danimarka ve Norveç gibi ülkelerden benzer adımlar atılabileceğine yönelik açıklamalar gelirken, Avrupa Birliği de sosyal medya kullanımına yönelik daha sıkı kısıtlamalar için karar aldı.
Uzmanlar arasında, yasağın çocukları sosyal medyanın zararlarından koruyup koruyamayacağı ya da onları daha denetimsiz dijital alanlara yönlendirip yönlendirmeyeceği tartışılmaya devam ediyor. Dünyada ilk kez uygulanan bu düzenlemeye karşı Yüksek Mahkeme’de açılan davanın ise halen sürdüğü bildiriliyor.
