Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adına kapsamlı bir iş birliğiyle gerçekleştirilen Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması'nın sonuçları, ülkenin acı gerçeğini gözler önüne serdi. 18 binden fazla kadınla yapılan görüşmeler sonucu hazırlanan rapor, şiddetin türünü, sıklığını ve en yoğun yaşandığı coğrafyaları çarpıcı verilerle ortaya koydu.

Araştırma sonuçlarına göre, kadınların hayatlarının herhangi bir döneminde maruz kaldığı şiddet türlerinde psikolojik şiddet (%28,2) ilk sırada yer alırken, ekonomik şiddet (%18,3) ve fiziksel şiddet (%12,8) de alarm verici seviyelerde kaydedildi. Ancak raporda Türkiye'nin bölgesel şiddet haritası, özellikle bir bölgeyi zirveye taşıyarak dikkatleri oraya çevirdi.

ERZİNCAN'IN DA BULUNDUĞU BÖLGE, ZİRVEDE!

Raporda, kadınların yaşamlarının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete en çok maruz kaldığı bölge açıklandı. İstatistiksel Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) düzeyine göre yapılan incelemede, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi maalesef bu utanç verici listenin başında yer aldı.

  • ZİRVEDEKİ BÖLGE: Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi

  • ORAN: %25,9

Bu oran, bölgede yaşayan her dört kadından birinin fiziksel şiddete uğradığı anlamına geliyor. Erzurum, Kars, Ardahan, Iğdır, Ağrı ve Erzincan gibi illeri kapsayan bu bölgenin ilk sırada yer alması, bölgenin sosyo-kültürel yapısı ve ekonomik koşullarının derinlemesine incelenmesi gerektiği yönünde güçlü bir sinyal veriyor.

Diğer taraftan, fiziksel şiddetin en az görüldüğü bölge ise %8,8 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesi oldu. İki bölge arasındaki yaklaşık üç katlık fark, Türkiye'deki bölgesel şiddet uçurumunun boyutunu gözler önüne seriyor.

ŞİDDETİN YAŞ VE EĞİTİM KİLİDİ

Araştırma, şiddete maruz kalma oranlarının yaş ve eğitim seviyesiyle olan kritik ilişkisini de ortaya koydu.

  • Yaş ve Fiziksel Şiddet: Yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete en çok maruz kalan yaş grubu %14,3 ile 35-44 yaş grubu oldu. Ancak son 12 ay dikkate alındığında, en yüksek şiddet oranı %7,3 ile gençlerin bulunduğu 15-24 yaş grubunda görüldü.

  • Eğitim ve Ekonomik Şiddet: Ekonomik şiddete maruz kalan kadınların başında, %31,8 ile bir okul bitirmeyen kadınlar geliyor. Buna karşılık, yükseköğretim mezunlarında bu oran %8,9'a kadar düşüyor. Eğitim seviyesi yükseldikçe ekonomik şiddete maruz kalma riskinin azaldığı gözlemleniyor.

KADINLARIN SUSKUNLUĞU: ŞİDDET EVDE BAŞLIYOR

Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise şiddetin en temel nedenleri ve kadınların bu durumu kiminle paylaştığı oldu.

Eşi veya birlikte olduğu kişinin fiziksel ve/veya cinsel şiddetine maruz kalan kadınların %21,7'si, şiddetin nedeni olarak erkeğin öfke kontrolü sorununu gösterdi. Bunu, %13,3 ile erkeğin yetiştirilme tarzı ve %13 ile maddi sıkıntı takip etti.

Ancak en ürkütücü veri, kadınların büyük bir çoğunluğunun yaşadığı şiddeti gizlemesi oldu. Eşi veya birlikte olduğu kişinin uyguladığı en son şiddet davranışını kadınların %47,7'sinin kimseye anlatmadığı tespit edildi. Paylaşanların çoğu ise önce kendi ailesinden bir kadına (%31,8) ya da kadın bir arkadaş/tanıdığa (%10,2) sırrını açıyor.

Bu korkunç tablo, hem aile içi iletişimde hem de toplumsal farkındalıkta büyük bir değişim ihtiyacının olduğunun altını bir kez daha çiziyor. Uzmanlar, özellikle Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi gibi yüksek oranlı bölgelerde, şiddetle mücadele politikalarının bölgesel farklılıklar gözetilerek acilen yeniden şekillendirilmesi gerektiğini belirtiyor.

Muhabir: Sümeyra İÇER