İnsanlık, uzayı gözlemlemede yeni bir döneme giriyor. Şili'deki Vera C. Rubin Gözlemevi’nde kurulan ve dünyanın en büyük dijital kamerası unvanını taşıyan LSST (Legacy Survey of Space and Time), ilk gözlemleri için geri sayımda. 3.2 gigapiksel çözünürlüğe sahip bu dev kamera, evrenin şimdiye kadar elde edilmiş en ayrıntılı görüntülerini sunacak.

LSST, yalnızca bir kamera değil; aynı zamanda gökyüzünü sistemli biçimde tarayan dev bir kozmik tarayıcı. 1.65 metre genişliğindeki sensörü ve 189 ayrı dedektörü sayesinde her gece gökyüzünün büyük bir bölümünü görüntüleyecek. Bu süreç 10 yıl boyunca devam edecek ve her üç günde bir gökyüzü tamamen yeniden taranacak.

Her bir çekimde yaklaşık 15 terabayt veri üretecek olan LSST, bu bilgileri anlık olarak analiz merkezlerine iletecek. Toplanan veriler, karanlık madde, karanlık enerji ve diğer kozmik gizemlerin anlaşılması için yapay zekâ destekli sistemlerle işlenecek.

Gelişmiş teknolojisi sayesinde, LSST yalnızca uzak galaksileri değil; aynı zamanda potansiyel olarak tehlikeli asteroitleri, geçici gök olaylarını ve henüz keşfedilmemiş gökcisimlerini de ortaya çıkaracak. Süpernovalar gibi kısa ömürlü kozmik olayların da düzenli takibi mümkün olacak.

ABD Enerji Bakanlığı ve Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen proje, NASA ve ESA gibi önemli uzay kurumlarının da yakın takibinde. LSST’nin sağlayacağı veriler, çağdaş astronomi için bir dönüm noktası olabilir.

Muhabir: Merve Kiraz