Kasım ayı, hem amatör gökyüzü meraklıları hem de deneyimli gözlemciler için zengin bir gök şöleni sunuyor. Ay boyunca ufukta parlayan gezegenlerden kuyruklu yıldızlara, derin uzay cisimlerinden takımyıldızlara kadar pek çok hedef gökyüzünü süsleyecek.
Merkür: Ay Sonu Sahneye Çıkıyor
Ayın başında gözlemlenemeyen Merkür, kasımın son günlerinde sabahları doğu ufkunda belirmeye başlayacak. Yaklaşık 1 kadir parlaklığa ulaşacak gezegen, 25 Kasım sabahı Venüs’e oldukça yakın görünecek.
Venüs: Doğu Ufkunun En Parlak Misafiri
Gökyüzünün en parlak gezegeni Venüs, bu ay da sabah saatlerinde Başak Takımyıldızı’nda ışıldamaya devam ediyor. Parlaklığı -4 kadire yaklaşan Venüs, çıplak gözle kolayca fark edilebilecek.
Mars: Ayın İlk Yarısında Zayıf, Sonrasında Görünmez
Kasım başında ufka çok yakın durduğu için zor gözlemlenen Mars, ay ortasından itibaren Güneş’e yaklaşacağı için tamamen gözden kaybolacak.
Jüpiter: Ayın En İyi Gözlem Hedefi
Ayın en parlak ve en kolay gözlemlenebilir gezegenlerinden biri Jüpiter olacak. İkizler Takımyıldızı’nda bulunan dev gezegen, gece ortasında doğuyor ve sabaha kadar izlenebiliyor. Parlaklığı -2,4 kadir civarında.
Satürn: Halkaları Çizgi Gibi
Kasım boyunca Kova Takımyıldızı’nda yer alan Satürn, Güneş battıktan sonra gözlemlenebilecek. Halkaları bu dönemde neredeyse çizgi halinde görünecek. Yaklaşık 1 kadir parlaklıktaki gezegen, özellikle teleskop kullanıcıları için ilgi çekici olacak.
Uranüs ve Neptün: Teleskopla İzlenebilir
Uranüs Boğa, Neptün ise Balık Takımyıldızı bölgesinde bulunuyor. Küçük bir teleskopla bu iki uzak gezegeni gözlemlemek mümkün.
Kuyruklu Yıldızlar Gösteride
Ayın ilk günlerinde C/2025 A6 Lemmon, ay sonunda ise 210P/Christensen kuyruklu yıldızları ufukta olacak. Dürbün veya küçük teleskopla izlenebilirler.
Kasım Takımyıldızları ve Parlak Yıldızlar
Gökyüzünde bu ay Kral, Kraliçe, Kahraman, Arabacı, Kanatlı At, Boğa, Kova ve Balık takımyıldızları dikkat çekecek. Ay ortasından itibaren doğudan yükselen Avcı (Orion) ve İkizler, kış gökyüzünün gelişini müjdeleyecek.
Aldebaran, Altair, Capella, Mirlak, Polluks ve Castor gibi parlak yıldızlar geceleri süsleyecek.
Derin Uzay Hedefleri: M31’den M42’ye
Kasım ayı, deep-sky gözlemcileri için bereketli bir dönem. Dürbün veya küçük teleskoplarla şu cisimler izlenebilir:
-
Andromeda Galaksisi (M31)
-
Ülker – M45
-
Halka Bulutsusu – M57
-
Orion Bulutsusu – M42
-
Kalp Bulutsusu
-
Üçgen Galaksisi – M33
-
Halter Bulutsusu – M27
Takip sistemi olan teleskoplar ve filtrelerle oldukça etkileyici fotoğraflar elde edilebilir.
Ayın Derin Uzay Cismi: Andromeda Galaksisi
Kasım gecelerinin en özel hedeflerinden Andromeda Galaksisi, çıplak gözle puslu bir leke gibi görülebiliyor. Yaklaşık 2,5 milyon ışık yılı uzaklıktaki bu dev gökada, çıplak gözle görülebilen en uzak cisimlerden biri.
Parlaklığı 3 kadir civarında olan Andromeda, küçük bir teleskopla çok daha belirgin ve etkileyici bir görüntü sunuyor. Ayrıca galaksinin birkaç milyar yıl içinde Samanyolu ile birleşmesi bekleniyor.
Kaynak; TÜBİTAK