Erzincan’ın İliç ilçesinde 13 Şubat 2024’te meydana gelen maden faciasına ilişkin bilirkişi raporu tamamlandı. 11 Kasım 2025 tarihinde mahkemeye sunulan rapor, toprak kaymasının ana nedeninin mühendislik temelli tasarım hatası olduğunu bilimsel verilerle ortaya koydu.
Ankara, Hacettepe, İstanbul Teknik ve Yıldız Teknik üniversitelerinden 13 akademisyenin yer aldığı bilirkişi heyeti, yaptığı incelemelerde jeoteknik tasarımda kullanılan hatalı zemin parametrelerinin yığın liç sisteminin stabilitesini bozduğunu belirledi. Raporda, sistemin herhangi bir solüsyon verme işlemi yapılmadığı durumda dahi istikrarsız olduğu tespit edildi.
Tasarım aşamasındaki hata felaketi tetikledi
Bilirkişi raporuna göre, olayın kök nedeni tasarım sürecinde yapılan hatalı stabilite hesapları oldu. Yığın liç alanında kullanılan zemin parametrelerinin gerçeği yansıtmadığı, bu durumun da toprak kaymasını tetiklediği ifade edildi.
Erken uyarı sistemi devredeydi
Raporda ayrıca, olaydan önce radar verileri ve TARP sistemi aracılığıyla hareketin tespit edildiği, bu bilgilerin ilgili birimlerle paylaşıldığı ve sahaya erişimin sınırlandırıldığı belirtildi. İşletme süreçlerinin olay günü prosedüre uygun şekilde yürütüldüğü; gerçekleştirilen patlatma faaliyetlerinin ise toprak kaymasıyla ilgisinin bulunmadığı vurgulandı.
Sorumluluk tespitleri ve kusur değerlendirmesi
Heyet, proje koordinasyonundan sorumlu Kenan Özdemir’i “ağır derecede özene aykırılık” kapsamında değerlendirirken, Özdemir’in olay sonrası yurt dışına çıktığı ve halen firari olduğu hatırlatıldı.
SSR Mining Kıdemli Başkan Yardımcısı Cengiz Yalçın Demirci için ise herhangi bir kusur tespit edilmedi. Raporda, Demirci’nin olay günü sahada operasyonel yetkisi bulunmadığı ve görevlerini mevzuata uygun şekilde yürüttüğü ifade edildi.
Ayrıca Operasyon Başkan Yardımcısı, Kıdemli Geoteknik Mühendisi, Operasyon Direktörü, GRE Tasarım ve Kontrol Mühendisleri ile Altyapı Çalışmaları Müdürü hakkında da “ağır derecede özene aykırılık” değerlendirmesi yapıldı.
Çevresel etkiler kontrol altında
Raporun çevresel bulgular bölümünde, baraj gölünde kimyasal kaynaklı canlı ölümüne rastlanmadığı, olay sonrası yapılan fiziksel ve kimyasal müdahalelerin yerinde ve etkili olduğu belirtildi. Çevre izleme çalışmalarının hem şirket hem de kamu kurumları tarafından titizlikle sürdürüldüğü ifade edildi.
Bilirkişi heyetinin teknik ve bilimsel değerlendirmeleri, toprak kaymasının temel nedeninin tasarım kaynaklı mühendislik kusuru olduğunu; buna karşılık işletme, çevre yönetimi ve operasyon süreçlerinin mevzuata uygun biçimde yürütüldüğünü ortaya koydu.
