Erzincan’ın İliç ilçesinde faaliyet gösteren Çöpler Altın Madeni’nde Şubat 2024’te yaşanan toprak kaymasının ardından durdurulan üretim, bölge ekonomisini ciddi şekilde etkiledi. Üretimin 17 aydır durmuş olması hem Erzincan hem de Türkiye genelinde ekonomik kayıplara neden oldu. Anagold Madencilik tarafından işletilen madenin bir an önce yeniden faaliyete geçmesi için hem yerel hem de ulusal düzeyde çağrılar yükseliyor.
Toprak kayması sonrasında geçici olarak kapatılan maden, yaklaşık 4 bin kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlıyordu. Uzun süredir üretim yapılmaması nedeniyle ilçede işsizlik oranı hızla yükseldi; esnaf ise kepenk kapatma noktasına geldi. Erzincan Ticaret Odası ve Ticaret Borsası yetkilileri, madenin durmasının sadece bölgeyi değil, ülke ekonomisini de ciddi şekilde etkilediğini belirtiyor.
Ekonomik Zincir Kırıldı, Çevre İller de Etkilendi
Madenin kapalı kalması yalnızca İliç’i değil, Sivas, Elazığ ve Malatya gibi çevre illerdeki ticaret ve inşaat sektörlerini de durma noktasına getirdi. 15 yıldır maden sahasında çalışan bir iş makinesi operatörü, “Bu maden sadece İliç’in değil, çevre illerin de ekonomisine can veriyordu. Şimdi tüm bölge durmuş gibi,” diyerek tabloyu özetledi.
İşsizlik Patladı: 67 Kadroya 14 Bin Başvuru
CHP Erzincan İl Temsilcileri, Sağlık Bakanlığı tarafından açılan 67 kişilik temizlik personeli kadrosuna 14 bin kişinin başvurduğunu açıkladı. Bu durum, bölgedeki işsizliğin ulaştığı boyutu net bir şekilde gözler önüne seriyor.
Uzmanlardan Güvence: “Tüm Önlemler Alındı, Üretim Yeniden Başlayabilir”
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cemalettin Okay Aksoy, hem firmanın kendi yaptığı testler hem de devlet denetimlerinin ardından çevresel bir riskin bulunmadığını belirtti. Aksoy, “Sabırlı Vadisi'nde kapsamlı temizlik yapıldı. 6 bini aşkın su ve 700 toprak örneğinde herhangi bir kirlilik tespit edilmedi. 210 milyon dolar harcama yapıldı,” ifadelerini kullandı.
Madende üretime başlanması halinde Türkiye’de ilk kez kapalı sistemli sülfitli cevher işleme teknolojisinin kullanılacağını belirten Aksoy, bu yöntemin hem çevresel açıdan daha güvenli hem de iş sağlığı açısından daha kontrollü olduğunu vurguladı.
Altın Açığı Büyüyor: 1,4 Milyar Dolar Kaybedildi
Madenin kapalı olduğu süre boyunca Türkiye'nin yaklaşık 1,4 milyar dolar milli gelir kaybı yaşadığı tahmin ediliyor. Öte yandan Türkiye, altın üretiminde 2024 itibarıyla 32,2 tonluk üretime karşılık 153 ton talep görüyor. 123,8 tonluk ithalat, dış ticaret dengesinde 10 milyar dolarlık cari açık yaratıyor. Uzmanlar, iç üretimin artırılması gerektiğini ve bu nedenle İliç’teki madenin yeniden devreye alınmasının büyük önem taşıdığını ifade ediyor. Anagold’un şu ana kadar yaptığı yatırımın 3 milyar dolar seviyesinde olduğu, önümüzdeki 3 yıl için de 2 milyar dolarlık ek yatırım planı bulunduğu biliniyor. Ancak bu yatırımların hayata geçebilmesi için üretimin yeniden başlaması gerekiyor.
Ticaret Odası: “Altın Talebi Devam Ediyor, Üretim Durmamalı”
Erzincan Ticaret Odası Başkanı Ahmet Tanoğlu, “Türkiye altın ithalatında büyük bir açığa sahip. Madenin üretimi durdu ama ihtiyaç artarak devam ediyor. Üretim güvenli koşullarda yeniden başlamalı,” diyerek çağrıda bulundu.
