Son yılların en büyük çevresel ve halk sağlığı tehditlerinden biri olan mikroplastikler, yediğimiz ve içtiğimiz her şeye sızmaya devam ederken, bilim dünyası bu duruma karşı alınabilecek en basit önlemi duyurdu. Yapılan yeni araştırmalar, gündelik alışkanlıklarda yapılacak küçük bir değişikliğin, vücudumuza giren mikroplastik miktarını önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu: Plastik ve ısıyı bir araya getirmemek.
Isı, Plastiğin "Gizli Silahı"
Gıda ve ambalajlardaki mikroplastik sayısındaki artış endişe yaratırken, Birleşik Krallık’taki Birmingham Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma, sıcak içeceklerin bu tehdidi nasıl artırdığını gözler önüne serdi. Araştırmacılar, sıcak çayda litre başına ortalama 60 adet mikroplastik parçacık tespit ederken, aynı çayın buzlu versiyonunda bu sayının 31'e düştüğünü belirledi. Benzer şekilde, sıcak kahvede litre başına 43 parçacık bulunurken, buzlu kahvede bu oran 37 civarındaydı.
ABD’deki Nebraska Üniversitesi'nden Kazi Albab Hussain, bu durumun nedenini net bir şekilde açıklıyor: “Isı, mikroplastiklerin ambalajdan yiyecek veya içeceğe sızmasını kolaylaştırıyor.” Hussain ve ekibinin yaptığı bir başka çarpıcı deneyde, bebek maması saklamak için kullanılan küçük plastik kaplar ve kavanozlar incelendi. Bunların mikrodalgada ısıtılmasıyla, santimetrekare başına 2 milyardan fazla nanoplastik (mikroplastiklerin daha da küçük hali) salındığı gözlemlendi. Bu miktar, kapların oda sıcaklığında veya buzdolabında tutulmasıyla ortaya çıkan miktarın kat kat üzerinde.
Alzheimer ve Kısırlık Riskiyle İlişkilendiriliyor
Hussain, ısının, polimerin daha küçük parçacıklara ayrılmasına neden olan kusurları tetiklediğini ve bunun da özellikle yiyecek ve içecekleri saklamak için kullanılan plastikler için ciddi bir risk oluşturduğunu belirtiyor.
Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki kesin etkileri halen araştırılsa da, endişe verici bulgular mevcut. Yüksek miktarda mikroplastiğe maruz kalan farelerde yapılan bir araştırma, Alzheimer hastalığı ve demans belirtileri görüldüğünü ortaya koymuştu. Bu parçacıklar ayrıca küçük çocuklarda gelişim sorunlarına ve ileri yaşlarda kısırlığa yol açabilen plastik kimyasalları taşıdığı da biliniyor.
Basit Çözüm: Asla Mikrodalgaya Koymayın
Mikroplastik maruziyetini azaltmanın en etkili yolu konusunda Hussain, son derece basit ve net bir uyarıda bulunuyor: "Plastik içeren herhangi bir malzemenin mikrodalgaya konmaması gerekiyor. Ayrıca doğrudan plastik bardaklara sıcak su konmamalıdır." Hussain, plastikle temas söz konusu olduğunda, özellikle sıcaklık faktöründen kesinlikle kaçınılması gerektiğini vurguluyor. Halkın, gündelik hayatta kullandığı plastik kap ve ambalajlarla ilgili alışkanlıklarını bu bilimsel gerçekler ışığında değiştirmesi hayati önem taşıyor.