Yaz aylarının gelmesiyle birlikte artan sıcaklıklar, tatil ve açık hava etkinlikleriyle birlikte bazı sağlık sorunlarını da beraberinde getirir. Bu sorunların başında ise yaz ishali gelir. Özellikle sıcak havalarda hızla üreyen mikroorganizmalar, besinlerin ve suların kontaminasyonuna yol açarak mide ve bağırsak sistemimizi tehdit eder. Peki, yaz ishalinden korunmak mümkün mü? Yakalananlar neler yapmalı?
Yaz İshali Nedir ve Neden Olur?
Yaz ishali, genellikle yaz aylarında görülen ve sulu dışkılama, karın ağrısı, bulantı ve kusma gibi belirtilerle seyreden bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Bu duruma en sık yol açanlar, bakteriler (Salmonella, E.coli, Shigella), virüsler (Rotavirüs) ve parazitlerdir. Bu mikroorganizmalar, özellikle sıcak havalarda hızla çoğalır ve gıdalarla veya kirlenmiş sularla vücuda girer. Yetersiz hijyen koşullarında hazırlanan yiyecekler, açıkta bırakılan ve doğru saklanmayan besinler, hatta iyi yıkanmamış meyve ve sebzeler bile yaz ishaline davetiye çıkarabilir.
Yaz İshalinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Yaz ishalinden korunmanın en etkili yolu, hijyen kurallarına azami dikkat göstermektir. İşte size birkaç önemli tavsiye:
-
El Hijyeni: Yemek hazırlamadan önce, yemeklerden önce ve sonra, tuvalet kullanımından sonra ellerinizi sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca yıkayın.
-
Gıda Güvenliği: Sıcak havalarda çabuk bozulan süt ürünleri, et ve balık gibi gıdaları buzdolabında saklayın. Açıkta satılan, kaynağı belirsiz gıdalardan ve dondurmalardan uzak durun.
-
Su Tüketimi: Güvenli olmayan kaynaklardan su içmeyin. Şişelenmiş veya kaynatılmış su tüketmeyi tercih edin.
-
Meyve ve Sebzeler: Tüm meyve ve sebzeleri tüketmeden önce bol suyla iyice yıkayın.
Yaz İshali Durumunda Ne Yapmalı, Nelerden Kaçınmalı?
Yaz ishali belirtileri gösteriyorsanız, ilk önceliğiniz sıvı kaybını önlemek olmalıdır.
-
Bol Su İçin: Vücudun kaybettiği suyu geri kazanmak için bol miktarda su, ayran veya maden suyu tüketin. Doktorunuza danışarak eczanelerde bulunan oral rehidrasyon sıvılarını kullanabilirsiniz.
-
Hafif Gıdalar Tüketin: Haşlanmış patates, pirinç lapası, muz ve yoğurt gibi sindirimi kolay besinleri tercih edin.
-
Doktora Başvurun: Belirtileriniz iki günden fazla sürerse, dışkınızda kan veya mukus görürseniz, yüksek ateşiniz varsa mutlaka bir doktora başvurun.
Ne Yapmamalı?
-
Yağlı ve Baharatlı Yiyecekler: İshal durumunda sindirimi zorlaştıran yağlı, baharatlı, kızartılmış yiyecekler ve lifli besinlerden kaçının.
-
Kafein ve Alkol: Kahve, çay, asitli içecekler ve alkol, vücuttaki sıvı kaybını artırabileceğinden tüketiminden uzak durun.
-
Kendi Kendinize İlaç Kullanımı: Doktor tavsiyesi olmadan ishal kesici ilaçlar kullanmayın. Bu ilaçlar, hastalığa neden olan mikroorganizmaların vücuttan atılmasını engelleyebilir.
