Bilim insanları, dev deniz canlılarının kalıntılarında milyonlarca yıl boyunca iz bırakan esrarengiz bir solucan türünü keşfetti. "Kemik yiyen solucan" olarak bilinen bu mikroskobik canlılar, okyanusların derinliklerinde sessiz bir yaşam sürüyor – hem de tam 100 milyon yıldır!
Okyanusların Altında Tarih Fısıldayan Solucanlar
Günümüzün derin denizlerinde, batık balina kemiklerinde yaşayan bir canlı türü bilim dünyasını şaşkına çevirdi. Osedax adı verilen bu solucanlar, aslında fosil kayıtlarında çok daha eski izler bırakmış olabilir. Yeni bir araştırma, bu canlıların izlerini Kretase dönemine ait (yaklaşık 100 milyon yıl öncesine) fosillerde buldu.
İskoçya, Belçika ve ABD'den toplanan 130'dan fazla fosil üzerinde yapılan mikro-BT taramaları sayesinde, kemikler içinde karmaşık oyuk sistemleri ortaya çıkarıldı. Bu tünel benzeri yapılar, günümüzde Osedax tarafından oluşturulan deliklerle neredeyse birebir örtüşüyor.
Ağızsız, Sindirimsiz, Ama Aç Gözlü
Osedax solucanlarının ne ağzı var ne de sindirim sistemi. Bunun yerine, kemiklerin içindeki yağ ve proteinleri simbiyotik bakteriler sayesinde emerek besleniyorlar. Bilim insanları bu sayede, günümüzdeki ve geçmişteki okyanus canlılarının iskelet kalıntılarında bu solucanların izlerini tanımlayabiliyor.
Yeni Fosil Türleri Tanımlandı
Araştırmacılar, keşfedilen oyukları 7 farklı iz fosil türüne ayırdı. Bunlardan bazıları şunlar:
-
Osspecus arboreum: Kırık kaburgalarda ağaç dallarını andıran oyuklar
-
Osspecus morsus: Diş köklerini delen tüneller
-
Osspecus eunicefootia: Kadın bilim öncüsü Eunice Newton Foote’un onuruna adlandırıldı
Bu izlerin, Atlantik Okyanusu’nun her iki kıyısında da bulunması, Osedax’ın oldukça geniş bir coğrafyada yaşadığını gösteriyor.
Zamanda Donmuş Davranışlar
Genetik veriler henüz eksik olsa da, fosil izleri Osedax solucanlarının davranışlarının 100 milyon yıldır neredeyse hiç değişmediğini gösteriyor. Bu da onları evrimsel olarak olağanüstü istikrarlı canlılar haline getiriyor.
Neden Önemli?
-
Okyanus tabanındaki kemik oyukları, deniz yaşamının evrimini yeniden yazabilir.
-
Bu solucanlar sayesinde fosillerin daha hassas tarihlendirilmesi mümkün olabilir.
-
Deniz dibi ekosistemlerinin karbon döngüsü ve iklim değişikliğiyle ilişkisine dair yeni bilgiler sunuyor.
