Çin'in İç Moğolistan bölgesinde keşfedilen 125 milyon yıllık olağanüstü korunmuş bitki fosilleri, çiçekli bitkilerin (angiosperm) evrimine dair uzun süredir merak edilen bir soruya ışık tutabilir. Keşif, modern çiçekli bitkilerin hangi eski tohumlu bitki grubundan evrildiğine dair en güçlü kanıtlardan birini sağladı.
Angiospermler, bugün dünya üzerindeki kara ekosistemlerinin çoğuna egemen olan, besin ve yaşam alanı sağlayan çiçekli bitkilerdir. Bu bitkilerin en ayırt edici özelliği, tohumlarını saran ve diğer tohumlu bitkilerde görülmeyen bir dış katmandır.
Yeni keşfedilen fosillerde, tohumların “kadehçik” adı verilen koruyucu yapılarla çevrelendiği görüldü. Bu yapılar, çiçekli bitkilerin karakteristik dış kabuğuna hem yapısal hem işlevsel olarak benzerlik gösteriyor. Özellikle de kadehçiklerde, angiospermlerdeki gibi kıvrımlı yapılar bulunması dikkat çekici.
Araştırmacılar, bu fosillerin soyu tükenmiş bir bitki grubuna ait olduğunu ve bu grubun modern çiçekli bitkilere evrimsel olarak çok yakın olabileceğini belirtiyor. Bilim insanları bu gruba "anjiyofitler" adını öneriyor. Önceki fosillerde benzer yapılar gözlemlense de, yetersiz korunmuş olmaları nedeniyle kesin çıkarımlar yapılamıyordu. Bu yeni keşif ise, çiçekli bitkilerin atasına dair bugüne kadar elde edilen en sağlam delilleri sunuyor.
Fosillerin analizi, bu kadehçik benzeri yapıların 250 milyon yıl kadar geriye giden bazı diğer fosil örneklerinde de bulunduğunu gösterdi. Ancak angiospermlerin kendilerinin fosil kayıtlarında yalnızca 135 milyon yıl öncesinden itibaren görülmeye başlaması, bu bitki grubunun görece geç evrimleştiğini düşündürüyor.
Yeni keşif, çiçekli bitkilerin atalarının izini sürmeye çalışan bilim dünyası için kritik bir dönüm noktası olabilir. Çiçeklerin ortaya çıkışına dair evrimsel senaryolar yeniden yazılıyor.
