Sibirya’nın kalıcı buz tabakalarında (permafrost) keşfedilen mikroskobik iki solucan, yaklaşık 41.000 yıl sonra yeniden canlandı. 2018’de Rus ve uluslararası bilim insanlarının yürüttüğü araştırmada, buzlar içinde donmuş halde bulunan bu canlılar çözülme sonrası hareket etmeye, beslenmeye ve hatta kendilerini klonlamaya başladı.
Bu olağanüstü hayatta kalma başarısı, "kriptobiyoz" adı verilen bir hayatta kalma mekanizması sayesinde mümkün oldu. Kriptobiyoz durumunda canlılar metabolizmalarını neredeyse tamamen durdurarak adeta zamanın dışına çıkıyor.
Ancak bilim insanları, solucanların gerçekten 41 bin yıl önce mi donduğu konusunda temkinli. Yaş tahmini, çevredeki tortulardaki karbon tarihlemesine dayanıyor ve daha fazla incelemeye ihtiyaç var.
Bu gelişme sadece bilimsel değil, potansiyel tehlikeleriyle de dikkat çekiyor. Donmuş topraklarda, daha önce hiç karşılaşılmamış bakteri ve virüslerin de bulunabileceği belirtiliyor. Nitekim 2022’de permafrosttan çıkan bir “zombi virüs” vakası, olası biyolojik tehditlere karşı uyarı niteliği taşıyor.
Solucanların uyanışı, yaşamın dayanıklılığına dair bilinen tüm sınırları zorlarken, buzun altındaki dünyanın henüz keşfedilmemiş sırlarını da hatırlatıyor.
