Kıbrıs’ın antik kentlerinden Amathus’ta gün yüzüne çıkarılan ve M.Ö. 5. yüzyılın ikinci çeyreğine tarihlenen görkemli bir lahit, tarih meraklılarının ve arkeologların ilgisini üzerine çekiyor. Cesnola Koleksiyonu’nun gözbebeği olarak kabul edilen bu lahit, yalnızca boyutlarıyla değil, barındırdığı zengin ikonografik detaylarla da dikkatleri üzerine çekiyor.
Kireçtaşından oyulmuş, 157.5 x 236.6 x 97.8 cm ölçülerindeki bu anıtsal lahit, antik döneme ait benzerlerinden farklı olarak çok katmanlı bir anlatı sunuyor. Lahdin uzun kenarındaki savaş alayı sahnesi; atlılar ve yayaların yer aldığı dinamik bir kompozisyonla öne çıkarken, kısa kenarlardan birinde dört adet Astarte figürü, diğerinde ise ölenlerin anısını simgeleyen yarım biçimlendirilmiş insan figürleri bulunuyor.
Lahdin üst kısmında dört adet kanatlı sfenks yer almakta. Bu mitolojik yaratıklar, lahde hem koruyucu hem de sembolik bir anlam katıyor. Araştırmacılara göre lahit, muhtemelen dönemin Amathus krallarından birine aitti.
Sanatsal detayları incelendiğinde, lahitte Yunan ve Kıbrıs tarzlarının, Yakın Doğu etkisiyle olağanüstü bir uyum içerisinde harmanlandığı görülüyor. Bu yönüyle lahit, yalnızca bir mezar yapısı değil, aynı zamanda farklı kültürlerin bir araya geldiği nadide bir sanat eseri olarak da değerlendiriliyor.
Kıbrıs arkeolojisinin en değerli buluntularından biri olan Amathus Lahdi, geçmişin sessiz tanıklığını günümüze taşıyor.
