Kolajen, vücudumuzda en çok bulunan ve özellikle bağ dokusu ile kemiklerin yapısında kritik rol oynayan lifli bir proteindir. Ciltten tendonlara, kaslardan kemiklere kadar vücudun birçok bölgesinde bulunan kolajen, sağlıklı eklem hareketleri, cilt elastikiyeti ve genel dokuların dayanıklılığı için hayati öneme sahiptir.
Vücut proteininin yaklaşık üçte birini ve cilt dokusunun dörtte üçünü oluşturan kolajen, yaş ilerledikçe doğal olarak azalır. Bu azalma, kırışıklık, eklem ağrısı, kas zayıflığı ve cilt sarkması gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu nedenle birçok kişi belli bir yaştan sonra kolajen takviyelerine yöneliyor.
Kolajen Takviyeleri Ne Sağlar?
Araştırmalar, düzenli kolajen takviyesi alan kişilerin birkaç ay içerisinde cilt kırışıklıklarında azalma, cilt dokusunda sıkılaşma ve elastikiyet artışı gözlemlediğini gösteriyor. Ayrıca yaşa bağlı kemik yoğunluğunu destekleyerek kırılma riskini azaltabilir, eklem ve kas ağrılarını hafifletebilir.
Kolajen Türleri ve Kullanım Alanları
Bilimsel olarak 28 farklı kolajen tipi bulunmakla birlikte, en çok bilinen ve kullanılan beş tipi şunlardır:
Tip I: Cilt, kemik, tendon ve bağ dokularında yoğun olarak bulunur ve yapı sağlar.
Tip II: Eklem kıkırdağında yer alır ve hareket kabiliyetini destekler.
Tip III: Kaslar, atardamarlar ve organlarda görev yapar.
Tip IV: Cilt katmanlarında ve hücre zarlarında bulunur.
Tip V: Göz korneası, cilt, saç ve plasenta dokusunda etkilidir.
Kolajen Faydaları
Kolajen;
Cilt elastikiyetini artırır ve kırışıklıkları azaltır,
Kas ve tendonları güçlendirir, eklem hareketliliğini artırır,
Kemik sağlığını destekler ve kırılganlığı azaltır,
Saç ve tırnak sağlığını güçlendirir,
Yara iyileşmesini hızlandırır,
Kan damarlarının yapısını korur ve bağışıklığı destekler,
Kireçlenme kaynaklı ağrıları hafifletir ve kalp sağlığını destekler.
Kolajen İçeren Besinler
Kolajen doğal olarak bazı yiyeceklerde bulunur, fakat doğrudan cilde taşınmaz. Vücut, bu proteinleri sindirip amino asitlere dönüştürerek yeniden kolajen üretir. Kolajen üretimini destekleyen başlıca besinler şunlardır:
Tavuk, hindi ve kırmızı et gibi hayvansal proteinler,
Somon, sardalya ve uskumru gibi soğuk su balıkları,
Yumurta, yoğurt, süt, lor ve süzme peynir,
Ispanak, pazı, brokoli ve kara lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler,
Portakal, mandalina, greyfurt ve limon gibi narenciye meyveler,
Çilek, böğürtlen, ahududu ve yaban mersini,
Badem, ceviz, fasulye, bezelye ve biber gibi biotin ve amino asit açısından zengin besinler.
Kolajen Eksikliği Belirtileri
Vücuttaki kolajen seviyesi düşmeye başladığında şu belirtiler gözlemlenebilir:
Sarkık, elastikiyetini kaybetmiş cilt,
Kırışıklık ve yavaş iyileşen yaralar,
Kaslarda zayıflık ve ağrı,
Eklem sertliği ve hareket kısıtlılığı,
Bağ dokularında esneklik kaybı ve gastrointestinal problemler.
Uzmanlar, dengeli beslenme, kolajen açısından zengin gıdalar ve gerektiğinde takviyelerin, yaşlanmaya bağlı olumsuz etkileri azaltmada önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyor.
