Konya Kalesi’nde yürütülen arkeolojik kazılar, Anadolu’nun kültürel derinliğine dair çarpıcı bir eseri gün yüzüne çıkardı. 13. yüzyıla, yani Selçuklu Dönemi’ne tarihlenen yüksek kabartmalı mimari bir parça, üzerindeki dikkat çekici rölyefle hem sanat tarihçilerini hem de meraklı gözleri kendine çekti.
Kabartmada, bir gergedan ile fil arasında geçen dramatik bir mücadele sahnesi işlenmiş. Savaşın ortasındaki hayvan figürleri son derece detaylı şekilde tasvir edilmiş olup, özellikle filin ayaklarına işlenen boncuk motifleri, sanatçının işçilikteki ustalığını ortaya koyuyor.
Uzmanlara göre bu tür hayvan mücadele sahneleri, hem güç ve kudretin simgesi olarak kullanılmış hem de dönemin hayvanlara dair bilgi ve hayal gücünü yansıtıyor. Gergedan figürünün yer alması ise Anadolu coğrafyasında nadiren karşılaşılan bir sembol olması bakımından dikkat çekiyor. Bu, o dönemki kültürel etkileşimlere ve Selçuklu’nun uzak diyarlarla olan bağlantılarına dair ipuçları da barındırıyor olabilir.
Kazı ekibinde yer alan sanat tarihçileri, rölyefin mimari bir yapının süsleme elemanı olarak kullanıldığını ve büyük ihtimalle bir saray ya da önemli bir kamusal yapıya ait olduğunu belirtiyor. Kabartmanın Konya’daki Selçuklu sanat anlayışı çerçevesinde hem estetik hem de sembolik değer taşıdığı vurgulanıyor.
Konya Kalesi, daha önce de Selçuklu mimarisine dair birçok önemli bulguya ev sahipliği yapmıştı. Ancak bu son keşif, özellikle doğaya ve hayvan sembolizmine verilen önemi göstermesi açısından ayrı bir yere sahip.
Kültürel Mirasın İzinde
Konya Büyükşehir Belediyesi ve Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğü iş birliğiyle süren kazılar, yalnızca mimari unsurları değil; aynı zamanda dönemin sanat ve sembol dünyasını da aydınlatıyor. Gergedan ile filin bu çetin savaşı, belki de 13. yüzyıl Anadolu’sunda izlenen bir efsanenin ya da anlatının görsel temsiliydi.
Uzmanlar, rölyefin daha detaylı restorasyon ve analiz çalışmalarının ardından Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmesinin planlandığını duyurdu.
Kaynaklar:
-
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Konya Kazı Raporları
-
Konya Büyükşehir Belediyesi Arkeolojik Kazı Duyuruları
-
Dr. Ayşe Yılmaz, Selçuklu Dönemi Anadolu Rölyef Sanatı
-
Arkeologlar Derneği Yayınları