Nevşehir ili ve çevresinde yer alan arkeolojik höyükler, tarih öncesi çağlardan başlayarak Bizans’a kadar uzanan çok katmanlı geçmişiyle dikkat çekiyor. Arkeolojik kazıların sürdüğü ve henüz keşfedilmemiş pek çok yerleşim alanı, hem bölgenin tarihini hem de Anadolu uygarlıklarının gelişimini anlamak açısından büyük önem taşıyor. İşte Nevşehir ve çevresindeki dikkat çeken höyüklerden bazıları:
Til Höyüğü: İnsan Eliyle Şekillenmiş Doğal Anıt
Derinkuyu ilçesine bağlı Til Köyü’nün kuzeybatısında yer alan Til Höyüğü, yaklaşık 1555 metre yüksekliğiyle bölgenin en dikkat çeken yapılarından biri. Henüz kazı yapılmamış olan bu höyük, insanın jeomorfolojik yapı üzerindeki etkisini gösteren eşsiz bir örnek. Yaklaşık 2 hektarlık bir alanı kaplayan höyük, bilim dünyası için keşfedilmeyi bekliyor.
Yazıhöyük: Teraslar Üzerine Kurulmuş Antik Bir Köy
Derinkuyu’nun batısındaki Yazıhüyük Kasabası’nda yer alan Yazıhöyük, doğu-batı yönünde uzanan iki teras yapısıyla dikkat çekiyor. Höyüğün eteklerine yayılmış köy evleri arasında yapılan yüzey araştırmaları, Kalkolitik Çağ’dan Bizans dönemine kadar uzanan geniş bir yerleşim tarihini ortaya koyuyor. Bölge, 1. derece arkeolojik sit alanı olarak korunmaktadır.
Ovaören-Yassı Höyük: Hititlerin İzinde Bir Şehir
Nevşehir il sınırları içinde, Kızılırmak’ın güneyinde konumlanan Ovaören, yaklaşık 40 hektarlık genişliğiyle bölgenin en büyük arkeolojik alanlarından biri. Geç Tunç Çağı ve Demir Çağı boyunca iskan görmüş olan Yassı Höyük, 10 metre yüksekliğe varan surlarla çevrili bir şehir yerleşimidir. Kazılarda bulunan “çizgili süslemeli” boyalı seramikler, Hitit kültürünün izlerini taşıyor. Bu buluntular, Hitit boyalı seramik geleneklerinin kronolojisine ışık tutuyor.
Suluca Kara Höyük: Hacıbektaş’ın Tarih Öncesi Yüzü
Hacıbektaş ilçesi sınırlarında yer alan Suluca Karahöyük, hem boyutları hem de tarihsel katmanlarıyla Nevşehir’in en büyük höyüklerinden biri. 20 metreyi aşan yüksekliğiyle dikkat çeken höyükte yapılan kazılarda Tunç Çağı’ndan Roma ve Bizans’a kadar çok sayıda esere ulaşılmış. Höyük, Hacı Bektaş Veli Dergâhı’nın karşısında yer alıyor ve kutsal mekânla olan konumu da dikkat çekiyor.
Sofular Höyük: Nevşehir’in İlk Neolitik Yerleşimi
Nevşehir sınırları içerisinde Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a tarihlenen ilk kazı alanı olan Sofular Höyük, MÖ 8-9 bin yıllarına kadar uzanan bir geçmişe sahip. Alanda tespit edilen yontma taş ve sürtme taş buluntuları, yerleşimin dönemin yaşam biçimleri hakkında önemli ipuçları sunduğunu gösteriyor.
Topaklı Höyük: Orta Anadolu’nun Tarihsel Kavşağında
Kırşehir-Kayseri yolu üzerindeki Topaklı Mahallesi yakınlarında bulunan Topaklı Höyük, 30 metre yüksekliği ve 260 metre çapıyla Orta Anadolu'nun en büyük höyüklerinden biri. İtalyan arkeologlar tarafından 1966-1976 yılları arasında kazılan bu alan, Eski Tunç Çağı’ndan Bizans’a kadar 24 farklı yerleşim katmanına ev sahipliği yapıyor.
Tarih Meraklılarına Açık Davet: Bu Toprakların Altında Binlerce Yıl Saklı
Nevşehir ve çevresi, arkeolojik açıdan Türkiye'nin en zengin bölgelerinden biri olarak öne çıkıyor. Kazılar devam ettikçe ve yeni keşifler yapıldıkça, bölgenin tarihsel önemi daha da derinleşiyor. Arkeolojiye ve tarihe ilgi duyan herkes için bu höyükler, keşfedilmeyi bekleyen birer açık hava müzesi niteliğinde.
