İran’ın Fars Eyaleti’nde yer alan tarihi Naqsh-e Rostam kaya mezarları, yalnızca Ahameniş krallarının anıtlarıyla değil, aynı zamanda Sasani döneminin kudretini yansıtan dikkat çekici bir rölyefle de ziyaretçilerini büyülüyor. Bu eşsiz taş oyma, Pers Kralı Şapur I’in Roma İmparatorluğu karşısındaki çarpıcı zaferlerini ölümsüzleştiriyor.
Rölyefte, Roma İmparatoru Arap Philippus’un Şapur I’in önünde diz çökerek barış talebinde bulunduğu sahne, Pers İmparatorluğu’nun diplomatik ve askeri üstünlüğünü gözler önüne seriyor. Ayakta duran bir diğer önemli figür ise Roma tarihinin kara lekelerinden birini temsil ediyor: MS 260 yılında Edessa Savaşı’nda Perslere esir düşen İmparator Valerian. Bu olay, bir Roma imparatorunun ilk kez savaşta canlı olarak esir alınması bakımından tarihsel bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
Şapur I’in gücünü simgeleyen bu rölyef, yalnızca antik bir sanat eseri değil, aynı zamanda imparatorluklar arası güç mücadelesinin dramatik bir anlatımı olarak da öne çıkıyor. Tarihçilerin ve arkeologların büyük ilgi gösterdiği bu sahne, Roma-Pers ilişkilerinin gergin doğasına ışık tutarken, geçmişin politik anlatılarına dair önemli ipuçları da sunuyor.
