Tuzlu ve ılıman denizlerin gizemli sakinlerinden biri olan uçan kırlangıç balığı, Türkiye kıyılarında da varlığını sürdürüyor. Marmara, Ege ve Akdeniz sularında gözlemlenen bu dikkat çekici tür, yalnızca görünüşüyle değil, davranışlarıyla da deniz biyolojisi meraklılarının ilgisini çekiyor.
Uçan kırlangıç balığı, adını kuş kanadına benzeyen yan yüzgeçlerinden alıyor. Normalde oldukça sakin bir yaşam süren bu balık, tehlike anında adeta denizin içinden havalanır gibi bir hareketle kaçıyor. Genişleyen yüzgeçleriyle bir yırtıcıyı şaşırtarak kurtulması mümkün oluyor.
Renk değiştirme yeteneğiyle adeta bir deniz sihirbazı olan bu tür, bulunduğu ortama göre tonlarını değiştirebiliyor. Bu özellik, hem avlanırken avantaj sağlıyor hem de düşmanlarından gizlenmesini kolaylaştırıyor. Genç bireyler koyu kahverengi tonlarında olurken, yetişkinler daha açık renklerde ve sırtlarında mavi-kahverengi beneklerle süslenmiş şekilde görülüyor. Yüzgeç uçlarında yer alan parlak mavi şeritler ise sadece “kanatları” açıldığında fark edilebiliyor.
Genellikle kumlu ya da çamurlu zeminlerde, 10 ila 30 metre derinlikte yaşayan bu balıklar, zaman zaman 300 metreye kadar dalabiliyor. Boyları ise 50 santimetreye kadar ulaşabiliyor. Beslenme alışkanlıkları ise denizin küçük canlılarına yönelik: karides, küçük yengeçler, kurtlar ve balıklar, bu balığın menüsünde yer alıyor.
Bu ilginç canlıyı diğerlerinden ayıran bir diğer özelliği ise deniz tabanında yürür gibi hareket edebilmesi. Karın yüzgeçlerinin hemen yanındaki özel organlar sayesinde zeminde dengede durabiliyor ve adeta yavaşça “adım atarcasına” ilerleyebiliyor.
Doğanın bu özel tasarımı olan uçan kırlangıç balığı, bilim insanlarına deniz canlılarının evrimi ve adaptasyon becerileri hakkında da önemli ipuçları sunuyor.
